حه ديسا بیـست وئـێکێ يا رسول الله قل لي في الإسلام قولا لا
حه ديسا بیـست وئـێکێ
عن سفيان بن عبد الله الثقفي -رضي الله عنه- قال: قلت: يا رسول الله قل لي في الإسلام قولا لا أسأل عنه أحدا غيرك، قال: ( قل آمنت بالله ثم استقم ).
رواه مسلم
ژ سوفیانێ كوڕێ عه‌بدللاهێ ثه‌قه‌فى -خودێ ژێ رازى بت- دئێته ڤه‌گوهاستن، دبـێـژت: من گۆته پێغه‌مبه‌رێ خودێ -سلاڤ لێ بن-: گۆتنه‌كێ د ئیسلامێ دا بێژه من، ژ بلى ته ئه‌ز پسیارا وێ ژ كه‌سێ دى نه‌كه‌م، وى گۆت: بێژه من باوه‌رى ب خودێ ئینا، پاشى خۆ ڕاست بكه.
موسلم ڤه‌دگوهێزت
ئه‌ڤه ئێك ژ وان حه‌دیسێن مه‌زنه یێن پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- پێپك وقاعیده‌یێن دینى تێدا كۆمكرین، و ژ پسیارا صه‌حابى ئاشكه‌را دبت كو به‌رسڤا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- گه‌له‌ك دێ یا گرنگ بت: ئه‌ى پێغه‌مبه‌رێ خودێ، گۆتنه‌كا وه‌سا بۆ من بێژه، پشتى ته ئه‌ز هه‌وجه‌ى كه‌سێ دى نه‌بم ڤێ پسیارێ ژێ بكه‌م! ڤێجا هوین هزر دكه‌ن به‌رسڤ دێ یا چاوا بت؟!
د به‌رسڤێ دا پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- باوه‌رى د گه‌ل ئستیقامێ كۆمكر، گۆتێ: بلا ته باوه‌رى ب خودێ هه‌بت، وڤێ باوه‌ریا خۆ ب ده‌ڤى ژى ڕاگه‌هینه، وبێژه، پاشى د گه‌ل ڤێ ئعترافا ب باوه‌ریێ تو خۆ ل سه‌ر باوه‌ریێ ڕاگره، ویێ ڕاست به.. وئه‌ڤ به‌رسڤه یا وه‌رگرتیه ژ گۆتنا خودێ: ( إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّـهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ ﴿٣٠﴾نَحْنُ أَوْلِيَاؤُكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۖ وَلَكُمْ فِيهَا مَا تَشْتَهِي أَنفُسُكُمْ وَلَكُمْ فِيهَا مَا تَدَّعُونَ ﴿٣١﴾ نُزُلًا مِّنْ غَفُورٍ رَّحِيمٍ ﴿٣٢﴾) (فصلت: 30-32) و ژ ئیمامێ عومه‌ر دئێته ڤه‌گوهاستن كو وى ئه‌ڤ ئایه‌ته ل سه‌ر مینبه‌رێ خواند: ( إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّـهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا ) گۆت: یه‌عنى وان وه‌كى ڕویڤى نه‌كر! مه‌عنا: ل سه‌ر گۆتنا خۆ ڕاست مان، وده‌ست نه‌دا فه‌ند وفێلان.
ڤێجا ئستیقامه چیه؟
ئستیقامه ئه‌وه پشتى به‌رێ مرۆڤى بۆ ڕێكا ڕاست دئێته‌دان، مرۆڤ وێ ڕێكێ بگرت وبه‌رنه‌ده‌ت، نه خۆ ب ڤى لایى دا خوار بكه‌ت نه ب لایێ دى دا، وخۆڕاستكرن ل سه‌ر ڕێكا خودێ ئه‌وه مرۆڤ به‌رده‌وامیێ ل سه‌ر طاعه‌تێ وى یێ ئاشكه‌را وڤه‌شارتى بكه‌ت، وخۆ ژ وان كاران بده‌ته پاش یێن خودێ ئه‌و ژێ دایه پاش.. وئه‌ڤه هه‌ر ئه‌و شیره‌ته یا خودێ ب خۆ ژى ل پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- ودویكه‌فتیێن وى كرى ده‌مێ گۆتى: ( فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ) (هود: 112) ئه‌ى موحه‌ممه‌د، تو وهه‌چیێ د گه‌ل ته تۆبه كربت وه‌سا خۆ ڕاست بكه‌ن وه‌كى فه‌رمان پێ ل هه‌وه هاتیه‌كرن.
ومفایێن ئستیقامێ گه‌له‌كن، هنده‌ك ژ وان ئه‌ون یێن د ئایه‌تا بۆرى دا هاتین، ده‌مێ خودایێ مه‌زن گۆتى: ئه‌وێن باوه‌رى ب خودایێ خۆ ئیناى وئستیقامه ل سه‌ر باوه‌ریێ كرى، ل ده‌مێ مرنێ ملیاكه‌ت ب سه‌ر وان دا ئێنه خوارێ، ومزگینیێ دده‌نه وان كو هوین نه‌ترسن ژ وى تشتێ ل به‌را هه‌وه هه‌ى، و ب خه‌م نه‌كه‌ڤن ل سه‌ر وى تشتێ هه‌وه ل پاش خۆ هێلاى، خودێیه خه‌لیفێ هه‌وه ل سه‌ر عه‌یالێ هه‌وه، وئه‌وه یێ كو دێ به‌رێ هه‌وه ده‌ته وان به‌حه‌شتێن خۆش یێن هه‌مى نعمه‌ت تێدا هه‌ین.
ئه‌ڤه ل ئاخره‌تێ، و ل دنیایێ.. خودێ دبێژت: ( وَأَن لَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُم مَّاءً غَدَقًا ﴿١٦﴾) (الجن: 16) ئه‌گه‌ر وان ئستیقامه ل سه‌ر ڕێكا ڕاست كربا، ئه‌م بارانه‌كا ب مفا دا بۆ وان بارینین، ورزقه‌كێ بۆش وبه‌رفره‌هـ دا دینێ. مه‌عنا: ل دنیایێ و ل ئاخره‌تێ ئستیقامه مفایى دگه‌هینته خودانێ خۆ.
وئه‌گه‌ر چ پێگیریا تمام ب ئستیقامێ وه‌كى فه‌رمان پێ ل مه هاتیه‌كرن كاره‌كێ ب ساناهى نینه، ودبت گه‌له‌ك یا ب زه‌حمه‌ت بت مرۆڤه‌ك بشێت وێ ب تمامى ب جهـ بینت، به‌لێ خودێ ڕێكه‌كا دى بۆ مه دانا كو وێ ته‌خسیریێ ڤه‌گرت، وێ كێماسیێ تژى بكه‌ت، ئه‌و ژى ڕێكا (ئستغفارێ)یه، كو مرۆڤ هه‌رده‌م ئعترافێ بۆ خودایێ خۆ ب كێماسیا خۆ بكه‌ت، وداخوازا لێبۆرینێ ژێ بكه‌ت، خودایێ مه‌زن د ئایه‌ته‌كێ دا دبێژت: ( فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ ) (فصلت: 6) وهه‌ر وه‌كى ئه‌ڤه ئیشاره‌ته‌كه بۆ هندێ كو ته‌خسیریا هه‌وه د ئستیقامێ دا هه‌ر دێ هه‌بت، له‌و هوین ئستغفارێ بكێشن وداخوازا لێبۆرینێ ژ وى بكه‌ن، دا ئه‌و ل هه‌وه نه‌گرت.
وئستیقامه به‌رى هه‌ر تشته‌كى ب دلى دبت، چونكى دل مه‌لكێ له‌شییه، چى گاڤا دلێ مرۆڤى ئستیقامه ل سه‌ر نیاسینا خودێ وترسا ژ وى كــر، تــژى بــوو ژ ڤـیـانا وى وخۆ هێلا ب هیڤیا وى ب تنێ ڤه، وبه‌رێ خۆ ژ هه‌ر ئێكێ دى وه‌رگێڕا، هنگى له‌ش هه‌مى دێ ڕاست ودورست بت، وپشتى دلى ئه‌زمان دئێت، چونكى ئه‌زمان ده‌ربڕینێ ژ وى تشتى دكه‌ت یێ د دلى دا هه‌ى، لــه‌و پــێــغــه‌مـبـه‌رى -سلاڤ لێ بن- گه‌له‌ك جاران شیره‌ت ب گرتنا ئه‌زمانى ل صه‌حابیێن خۆ دكر، وئه‌گه‌ر ته بڤێت بزانى كانێ ئستیقامه ل نك كه‌سه‌كى هه‌یه یان نه، به‌رێ خۆ بده ئه‌زمانێ وى.
مفایێن حه‌دیسێ:
1- ژ ڤێ حه‌دیسێ بۆ مه ئاشكه‌را دبت كو صه‌حابیێن پێغه‌مبه‌رى گه‌له‌ك دحه‌ریص بوون وى تشتى بزانن یێ مفایێ وان تێدا هه‌ى، له‌و گه‌له‌ك جاران وان داخوازا شیره‌تان بۆ خۆ ژ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- دكـر.
2- باوه‌رى ب ئستیقامێ دئێته ڕاگرتن، وئه‌و كه‌سێ باوه‌ریێ بینت، بـه‌لێ خــۆ ل سه‌ر ڕانه‌گرت، ئه‌و باوه‌رى چو مفایى ناگه‌هینتێ، چونكى دبت ل ده‌مه‌كێ نێزیك ئه‌و لێڤه ببت و به‌ر ب كوفرێ ڤه بچت.
3- ئستیقامه خێرا دنیایێ وئاخره‌تێ ب ده‌ست خودانى ڤه دئینت.
4- ئستیقامه ب دلى وئه‌زمانى وئه‌ندامێن دى یێن له‌شى دبت.
کومــێتــدان لسـه‌ر بابــه تـی