حه ديسا بیـست ودووێ أرأيت إذا صليت الصلوات المكتوبات...
حه ديسا بیـست ودووێ
عـن جابر بن عبد الله الأنصاري -رضي الله عنهما- أن رجلا سأل رسول الله -صلى الله عليه وسلم- فقال: أرأيت إذا صليت الصلوات المكتوبات، وصمت رمضان، وأحللت الحلال، وحرمت الحرام، ولم أزد على ذلك شيئا، أأدخل الجنة؟ قال: ( نعم ).
رواه مسلم
ژ جابرێ كوڕێ عه‌بدللاهێ ئه‌نصارى -خودێ ژێ رازى بت- دئێته ڤه‌گوهاستن، دبێژت: زه‌لامه‌كى پسیار ژ پێغه‌مبه‌رێ خودێ -سلاڤ لێ بن- كر، وگۆتێ: ئه‌رێ ئه‌گه‌ر من نڤێژێن فه‌رز كرن، وئه‌ز ره‌مه‌زانێ یێ ب ڕۆژى بووم، ومن تشتێ حه‌لال حه‌لال كر، ویێ حه‌رام حه‌رام كر، وتشته‌كێ زێده‌تر من نه‌كر، ئه‌رێ ئه‌ز دێ چمه به‌حه‌شتێ؟ گۆت: به‌لێ.
موسلم ڤه‌دگوهێزت
ئه‌ڤ حه‌دیسه ژى به‌رسڤا پێغه‌مبه‌ریه -سلاڤ لێ بن- ل سه‌ر پسیاره‌كا صه‌حابیه‌كێ وى، ل دۆر تشته‌كێ گرنگ، ئه‌و ژى ڕێكا به‌حه‌شتێیه، ل دۆر وى كارى یێ به‌رێ خودانێ خۆ دده‌ته به‌حه‌شتێ، و د ریوایه‌ته‌كا ڤێ حه‌دیسێ دا یا كو هه‌ر موسلم ڤه‌دگوهێزت، هاتیه كو ئه‌و زه‌لامێ پسیار كرى نوعمانێ كوڕێ قه‌وقه‌لێ خوزاعى بوو، ودئێته زانین كو ئه‌و ئێك ژ وان صه‌حابیان بوو یـێـن ل شــه‌ڕێ بــه‌درێ ئـامـاده بــووین، و ل شــه‌ڕێ ئوحودێ شه‌هید بووبوو، و ژ حه‌ژێكرنا وى بۆ به‌حه‌شتێ وى ڤیا پسیاره‌كا وه‌سا ژ پێغه‌مبه‌رى بكه‌ت بزانت كانێ چ ڕێ هه‌یه به‌رێ وى بده‌ته به‌حه‌شتێ، ووى د ڤێ پسیارا خۆ دا حه‌لال وحه‌رام، وكارێ دلى ویێ له‌شى هه‌مى كۆمكر، وئاشكه‌رایه كو ئیسلام ژ ڤێ چه‌ندێ ده‌رناكه‌ڤت.
د پسیارا خۆ دا ڤى صه‌حابى دو نموونه ژ كارێن فه‌رز گۆتن، كرنا هه‌ر پێنج نڤێژێن فه‌رز، د شه‌ڤه‌ك وڕۆژه‌كان دا، كو ستوینا ئیسلامێیه، وئه‌و په‌رده‌یه یێ دكه‌فته د ناڤبه‌را مرۆڤى وكوفرێ دا، وئێكه‌مین كاره ڕۆژا قیامه‌تێ حسێبا وى د گه‌ل مرۆڤى دئێته‌كرن، وگرتنا ڕۆژیێن هه‌یڤا ره‌مه‌زانێ، كو ئه‌و ژى ئێك ژ پێنج ستوینێن دینێ مه‌یه، وئه‌ڤ هه‌ردووه فه‌رزن، و ژ بلى وان نڤێژ وڕۆژیێن سوننه‌ت ژى هه‌نه، به‌لێ پسیارا ڤى صه‌حابى ئه‌ڤه‌یه: ئه‌رێ ئه‌گه‌ر مرۆڤه‌ك هه‌بت، كارێ فه‌رز ب تنێ بكه‌ت، ئه‌ڤه چه‌نده دێ بته ئه‌گه‌ر ئه‌و بچته به‌حه‌شتێ؟ وده‌مێ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- گۆتیێ: به‌لێ، مه‌عنا وێ ئه‌وه دورسته مرۆڤ كارێ سوننه‌ت نه‌كه‌ت، وهه‌ر چه‌نده ئه‌م دبێژین دورسته ژى، به‌لێ كرنا سوننه‌تان خێره‌كا مه‌زن دگه‌هینته خودانى، وهه‌ما به‌سه بێژین: د حه‌دیسه‌كا قودسى دا هاتیه: ( ولا یزال عبدي یتقرب إلي بالنوافل حتى أحبه ) یــه‌عــنـى: عه‌بدێ من دێ مینت خۆ ب كرنا سوننه‌تا نێزیكى من كه‌ت، حه‌تا ئه‌ز حه‌ز ژ وى بكه‌م.. وئه‌و مرۆڤێ پشت دده‌ته كرنا سوننه‌تان ئه‌و خێره‌كا مه‌زن ژ ده‌ست خۆ دكه‌ت.
وپشتى ئینانا دو نموونه‌یان (یێ نڤێژێ وڕۆژیێ) ل سه‌ر كرنا كارێ فه‌رز، ڤى صه‌حابى دو قاعیده‌یێن گشتى ژى ئینان، وگۆت: ئه‌گه‌ر من تشتێ حه‌لال حه‌لال كر، ویێ حه‌رام حه‌رام كر.. یه‌عنى: ئه‌گه‌ر من باوه‌رى پێ ئینا، وتشتێ حه‌لال (نه یێ فه‌رز) تێرا مرۆڤى هه‌یه باوه‌ریێ ب حه‌لالیا وى بینت، ئه‌گه‌ر خۆ نه‌كه‌ت ژى، به‌لێ تشتێ حه‌رام دڤێت مرۆڤ باوه‌ریێ بینت كو ئه‌و یێ حه‌رامه، وخۆ نێزیك ژى نه‌كه‌ت.
و ژ تشتێن ئاشكه‌رایه د شریعه‌تێ ئیسلامێ دا كو حه‌لالكرن وحه‌رامكرن حه‌قه‌كه ژ حه‌قێن خودێ، و ژ بلى خودێ كه‌سێ حه‌ق نینه تشته‌كى حه‌لال بكه‌ت یان حه‌رام بكه‌ت، وهه‌ر كه‌سه‌كێ ڤى حه‌قى بده‌ته خۆ، یان باوه‌ریێ نه‌ئینت كو ئه‌و حه‌قێ خودێیه، دێ كافر بت.
مفایێن حه‌دیسێ:
1- ژ ڤێ حه‌دیسێ ژى وه‌كى یا بۆرى ئاشكه‌را دبت كو صه‌حابیێن پێغه‌مبه‌رى گه‌له‌ك دحه‌ریص بوون وى تشتى بزانن یێ مفایێ وان تێدا هه‌ى، له‌و گه‌له‌ك جاران وان پسیارا تشتێ خێرا دینێ وان تێدا هه‌ى بۆ خۆ ژ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- دكـر.
2- وحه‌دیس هندێ دگه‌هینت كو كرنا كارێن واجب، وباوه‌رى ئینان وپێگیریا ب حه‌لالى وحه‌رامى ڕێكا چوونا به‌حه‌شتێیه.
3- وژێ دئێته زانین كو دورسته بۆ مرۆڤى كارێن فه‌رز ب تنێ ب جهـ بینت، وسوننه‌تان نه‌كه‌ت، هه‌ر چه‌نده كرنا سوننه‌تان خێره‌كا مه‌زن تێدا هه‌یه ژى.
کومــێتــدان لسـه‌ر بابــه تـی