13 دویماهیا وان یێن ڕۆژیێ نه‌گرن
دویماهیا وان یێن ڕۆژیێ نه‌گرن
حاكم ژ ئه‌بوو ئومامه‌ى ڤه‌دگوهێزت، دبێژت: پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- گۆت:
( بينا أنا نائم إذ أتاني رجلان فأخذا بِضَبْعَيْ، فأتيا بي جبلاً وعراً فقالا لي: اصعد. فقلت: إني لا أطيقه، فقالا: إنا سنسهله لك. فصعدت حتى إذا كنت في سواء الجبل إذا أنا بأصوات شديدة فقلت: ما هذه الأصوات؟ قالوا: هذا عُوَاء أهل النار. ثم انطلق بي فإذا أنا بقوم معلقين بعراقيبهم، مشققة أشداقهم تسيل أشداقهم دماً، قال: قلت: من هؤلاء؟ قال: هؤلاء الذين يفطرون قبل تَحِلَّةِ صومهم)
ده‌مه‌كى ئه‌زێ نڤستى بووم، دو زه‌لام هاتن هه‌ردو زه‌ندكێن من گرتن، وئه‌ز ئینامه چیایه‌كێ ئاسێ، وگۆتنه من: سه‌ربكه‌ڤه، من گۆت: ئه‌ز نه‌شێم، وان گۆت: ئه‌م دێ ل به‌ر ته ب ساناهى ئێخین، ئنا ئه‌ز ب سه‌ركه‌فتم، حه‌تا ده‌مێ ئه‌ز گه‌هشتیمه نیڤا چیایى، من گوهـ ل هنده‌ك ده‌نگێن دژوار بوو، من گۆت: ئه‌ڤه چ ده‌نگن؟ وان گۆت: ئه‌و ڕه‌وینا جه‌هنه‌میانه، پاشى ئه‌ز هاتمه برن من هنده‌ك مرۆڤێن هلاویستى دیتن، ده‌ڤ ولێڤێن وان د شه‌قشه‌ق بوون، خوین ژێ دبارى، من گۆت: ئه‌ڤه كینه؟ گۆت: ئه‌و ئه‌ون یێن ڕۆژیێن خۆ دخۆن به‌رى خوارن بۆ وان دورست بت.
ئه‌ڤ حه‌دیسه بۆ مه به‌حسێ سه‌رهاتییه‌كێ دكه‌ت د ژیانا برزه‌خێ دا چێ دبت، وژیانا به‌رزه‌خێ ئه‌وه یا پشتى مرنێ ده‌ست پێ دكه‌ت حه‌تا قیامه‌ت ڕادبت، ودبت ئه‌و ل قیامه‌تێ د جه‌هنه‌مێ دا چێ ببت، ئه‌ڤ سه‌رهاتییه یا گرێدایه ب مه‌صیرێ وان كه‌سان ڤه یێن ڕۆژیێن فه‌رز -بێ عوزر- نه‌گرن، كانێ چاوا خودێ وان عه‌زاب دده‌ت، وڕه‌نگه‌كێ عه‌زابا وان ئه‌وه ئه‌و سه‌رنشیف دئێنه هلاویستن وخوین ژ ده‌ڤێن وان دئێته خوارێ، وكه‌س نابت د هه‌ورا وان بێت.
وڤێ حه‌دیسێ ژى چه‌ند ده‌رس ومفا تێدا هه‌نه:
🔘 حــه‌دیـــس ئاشــكــه‌را دكــه‌ت كــو خــوارنـا ڕۆژیا ره‌مه‌زانێ یا فه‌رز بێ عوزر ئێك ژ گونه‌هێن مه‌زنه، یێن عقووبه‌یه‌كا دژوار د دویڤ دا دئێت، وئه‌و كــه‌ســێ ژ قه‌ستا ڕۆژیه‌كا فه‌رز بخۆت، گونه‌ها وى هند یا مه‌زنه ئه‌گه‌ر ئه‌و سالێ هه‌میێ یێ ب ڕۆژى بت، پێش وێ ڕؤژێ ڤه، گونه‌ها وى ڕانابت، بوخارى ژ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- ڤه‌دگوهێزت، دبێژت: ( مَنْ أَفْطَرَ يَوْمًا مِنْ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ عُذْرٍ وَلَا مَرَضٍ، لَمْ يَقْضِهِ صَوْمُ الدَّهْرِ، وَإِنْ صَامَهُ ) هه‌چیێ ڕۆژیه‌كا ره‌مه‌زانێ بێ عوزر ونساخى بخۆت، ئه‌گه‌ر سالێ هه‌میێ ئه‌و یێ ب ڕۆژى بت ژى، ئه‌و ژ سه‌ر ڕانابت.
🔘 ئه‌ڤ چه‌ندا هه پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- د خه‌ونێ دا دیتیه، به‌لێ خه‌ونێن پێغه‌مبه‌ران وه‌حینه، وهه‌ر تشته‌كێ ئه‌و ببینن حه‌قیه، نه وه‌كى خه‌ونێن مه كو دبت ددورست بن، ودبت د خه‌وله‌ت بن.
🔘 دبت ئه‌ڤ عه‌زابه یا كو ب سه‌ر نه‌ڕۆژیگران دئێت، هێشتا د ژینا به‌رزه‌خێ بــت، یــه‌عــنــى: د قــه‌بــرى دا وبه‌رى ئه‌و بێنه برن بۆ جه‌هنه‌مێ، ودبت ئه‌و د جه‌هنه‌مێ دا بت، و د هه‌ر دو حاله‌تان دا ژێ دئێته زانین كو هێلانا ڤێ فه‌رزێ كو ڕۆژیه، ئه‌گه‌ر خودێ ره‌حم ب خودانى نه‌به‌ت، دبته ئه‌گه‌را عه‌زابدانا وى.
کومــێتــدان لسـه‌ر بابــه تـی