14 ئه‌و زه‌لامێ خۆ كوشتى
ئه‌و زه‌لامێ خۆ كوشتى
بوخارى وموسلم ژ جونده‌بێ كوڕێ عه‌بدللاهى ڤه‌دگوهێزن، دبێژت: پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- گۆت:
( كَانَ فِيمَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ رَجُلٌ بِهِ جُرْحٌ، فَجَزِعَ، فَأَخَذَ سِكِّينًا، فَحَزَّ بِهَا يَدَهُ، فَمَا رَقَأَ الدَّمُ حَتَّى مَاتَ. قَالَ الله تَعَالَى : بَادَرَنِي عَبْدِي بِنَفْسِهِ، حَرَّمْتُ عَلَيْهِ الجَنَّةَ )
د ناڤ وان دا یێن به‌رى هه‌وه هاتین زه‌لامه‌ك هه‌بوو برینه‌ك لێ بوو، وى ته‌حه‌ممول نه‌كر، ڤێجا وى ده‌ست دا كێره‌كێ وڕه‌ها ده‌ستێ خۆ پێ بڕى، وخوینا وى هشك نه‌بوو حه‌تا ئه‌و مرى، ئینا خودایێ پاك وبلند گۆت: عه‌بدێ من به‌رى من ڕا كر د مراندنا نه‌فسا خۆ دا، من به‌حه‌شت ل سه‌ر وى حه‌رام كر.
ووه‌كى ئاشكه‌را ئه‌ڤ حه‌دیسه سه‌رهاتییا زه‌لامه‌كى ژ ئوممه‌تا بۆرى بۆ مه ڤه‌دگوهێزت، ب كرنا گونه‌هه‌كێ ژ گونه‌هێن مه‌زن ڕابووبوو كو خۆكوشتنه، وكرێتییا كارێ وى، ووێ عقووبه‌یا ئه‌و ژ هه‌ژى بۆ مه ئاشكه‌را دكه‌ت..
وڤێ سه‌رهاتییێ چه‌ند ده‌رس ومفا تێدا هه‌نه، ژ وان:
🔘 حه‌رامیا كارێ خۆكوشتنێ (ئنتحارێ)، وكو ئه‌و ئێك ژ گونه‌هێن مه‌زنه، یێن خودانى هێژاى ڕوى ڕه‌شیا دنیایێ وعه‌زابا ئاخره‌تێ دكـه‌ت، خـودایێ مه‌زن د ئایه‌ته‌كا قورئانێ دا دبێژت:(وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ) (النساء:29) یه‌عنى: هوین خۆ نه‌كوژن، وپێغه‌مبه‌ر -سلاڤ لێ بن- د گۆتنه‌كا خۆ دا یا موسلم ژێ ڤه‌دگوهێزت، دبێژت:( مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَيْءٍ عُذِّبَ بِهِ فِي النَّارِ) هه‌چیێ خۆ ب تشته‌كى بكوژت، ئه‌و دێ د جه‌هنه‌مێ دا پێ ئێته عه‌زابدان. و ژ به‌ر مه‌زنییا گونه‌ها ڤى كارى یا هاتییه ڤه‌گوهاستن ب ڕێكێن دورست ژ پێغه‌مبه‌رى -سلاڤ لێ بن- كو وى نڤێژ ل زه‌لامه‌كى نه‌كر، چونكى وى خۆ كوشت بوو.
🔘 تشتێ به‌رى ڤى زه‌لامى دایه ڤێ گونه‌ها مه‌زن بێ صه‌بریا وى بوو، برینه‌ك كه‌فته له‌شێ وى، وهندى ئێشا وى یا گران بوو، وى ته‌حه‌ممول نه‌كر، وخۆ كوشت، چونكى وى هزر دكر ئه‌گه‌ر ئه‌و مر، ئه‌و دێ ژ نه‌خۆشیێ خلاس بت، ووى نه‌دزانى كو ئه‌و بۆ نه‌خۆشیه‌كا مه‌زنتر ئێته ڤه‌گوهاستن، كو عه‌زابا ئاخره‌تێ یا به‌رده‌وامه.
🔘 دڤێت نه‌ئێته هزركرن ده‌مێ ئه‌م دبێژین: ئه‌وێ خۆ دكوژت دێ چته جه‌هنه‌مێ، مه‌عنا وێ ئه‌وه ئه‌و دێ هه‌روهه‌ر مینته د جه‌هنه‌مێ دا، نه‌خێڕ! خۆكوشتن ئێك ژ گونه‌هێن مه‌زنه، ومرۆڤێ خودان باوه‌ر ب كرنا گونه‌هه‌كێ -ئه‌گه‌ر خۆ ئه‌و ژ گونه‌هێن مه‌زن ژى بت- كافر نابت، ویێ كافر نه‌بت د جه‌هنه‌مێ دا ئه‌به‌دى نابت.
🔘 وده‌مێ خودێ دبێژت: عه‌بدێ من له‌ز د كوشتنا نه‌فسا خۆ دا كر، یان وى به‌رى من ڕاكر د نه‌هێلانا نه‌فسا خۆ دا، مه‌عنا وێ ئه‌و نینه: ئه‌گه‌ر وى خۆ نه‌كوشتبا، ئه‌و هێشتا دا مینته ساخ، نه‌خێر! هه‌ر ئێك ب ئه‌جه‌لا خۆ دچت یا خودێ بۆ داناى، نه ده‌قیقه‌یه‌كێ پێشڤه دئێت، نه پاشڤه دچت، وله‌زكرنا وى ئه‌وه وى ڕێكه‌كا حه‌رام بۆ ب دویماهى ئینانا عه‌مرێ خۆ ب كار ئینا كو كوشتنه، له‌و ئه‌و هێژاى جزادانێ دبت كو چوونا جه‌هنه‌مێیه.
🔘 نه‌فسا مرۆڤى ئێمانه‌ته‌كه خودێ دایه مرۆڤى، ودڤێت ئه‌و وێ وه‌كى هه‌ر ئێمانه‌ته‌كێ دى بپارێزت، وته‌خسیریێ د پاراستنا وێ دا نه‌كه‌ت، وئه‌وێ خۆ دكوژت ئه‌و ڤى ئێمانه‌تى ناپارێزت، له‌و هێژاى عقووبه‌یه‌كا دژوار دبت.
کومــێتــدان لسـه‌ر بابــه تـی