چەند کریارێن خێرا وان وەکی رابونا عیبادەتێ ب شەڤێ

 

چەند کریارێن  خێرا وان وەکی  رابونا عیبادەتێ  ب شەڤێ

پێشەکی

هندیکە رابوونا شەڤێ یە بو ئەنجامدانا عیبادەتی(قیام اللیل) جهەکێ مەزن هەیە ل دەف خودایێ مەزن و باشترین نڤێژ پشتی نڤێژا ئەرك(فرض) نڤێژا شەڤێ یە و ژ سالوخەتێن ڤێ نڤێژێ (نڤێژا شەڤێ) ب تنێ گونەهێت مروڤی ناغەفرینیت ، بەلکو ناهێلیت مروڤ بکەڤیتە دگونەها ژیدا ، هەروەکو بابێ ئومەمەی یێ باهیلی خودێ ژێ رازی بیت دحەدیثەکێ ژ کیسێ پێغەمبەرێ خودێ (ﷺ) ڤەدگوهێزیت و دبێژیت پێغەمبەری (ﷺ) گوت :( علیکم بقیام اللیل ، فإنە دأب الصالحین قبلکم ، و قربة الی ربکم ، ومکفرة للسیئات ، ومنهاة للإثم) ئەڤ حەدیثە یا هاتیە ڤەگوهاستن ژلایێ ئیمامێ ترمذي (3549 ) و ئبن خوزیمە (1135) و حاکمی (1156) و ئیمامێ ئەلبانی دپەرتوکا (صحیح الترغیب و الترهیب) دا گوت ئەڤ حەدیثە یا باشە(624)

ب شەڤێ ژبو عیبادەتی رابن چونکی ئەڤە کارێ مروڤێن چاك بوو ئەوێن ل بەری هەوە و نێزیك بوونە ژ خودایێ مەزن و گونەهان دغەفرینیت و هەروەسا مروڤی ژ ئەنجامدانا گونەهان دویر دئێخیت.

و مروڤٸن چاك یێن ڤێ ئوممەتێ رەحمەتێن خودێ ل وان بن و هەروەسا باب و باپیرێن مە ، هەتا دەمەکێ نێزیك ، رابوونا ب شەڤێ بو عیبادەتی ژ دەستێن خو نەدکرن ، بەلێ ل ڤی سەردەمی گەلەك خەلکێ هەی شەڤا وان روژە و روژا وان شەڤە ، هندیکە شەڤە ب سەحکرنا تەلەفزیونێ ڤە دبورینیت و هندیکە روژە ب نڤستنێ ڤە دبورینیت و مخابن ئەڤان کەسان خوشی و لەزەتا گازیکرنا خودایێ مەزن ب شەڤێ یێن ژ دەستێن خو کرین ، و نەبەس ئەڤە گەلەك ژڤان کەسان بێ خەمییا وان گەهشتە هندێ کو نڤێژا سپێدێ یا هێلایی و ناکەن (ولا حول ولا قوة الی باللە) .

دەمێ تاووس کورێ کەیسانی خودێ ژێ رازی بیت ل دویف زەلامەکێ بەری نڤێژا سپێدێ چووی گوتنێ ئەو مروڤێ تو ددویڤدا هاتی یێ نڤستییە ، ئینا تاووسی گوت من نەدزانی کو مروڤەك هەبیت هەتا بەری نڤێژا سپێدێ یێ نڤستی بیت. بنێرە پەرتوکا (حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء) دا یا ئەبی نعیمی 4/ 6 

ئانکو مەرەما وی پێ ئەوە کو بەحسێ ئەوێ رانەبوونێ بکەت ئەوا بەری نڤێژا سپێدێ ژبو ئەنجامدانا کارێ عیبادەتی ، ئەرێ ئەگەر تاووس ل ڤی دەمی هاتبا سەرەدانا مە دا چ ددەرحەقێ مەدا بێژیت؟ بەلێ ژ رەحما خودایێ مەزن دگەل عەبدێن وی کو چەندین کارێن ب ساناهی بو موسلمانی یێن کرینە دیاری ، کو خێرا وان کاران وەکو خێرا رابوونا عیبادەتێ ب شەڤێ یە و ئەڤەژی ژبەر وان کەسانە ئەوێن رابوونا عیبادەتێ شەڤێ ژ دەستێن خو کرین یان ژی نەشیاینە ب شەڤێ بو عیبادەتی رابن ، داکو ئەڤان خێران ژ دەستێن خو نەکەن ئەوژی ژبو هندێ یە داکو تەرازیا خو یا خێران گران بکەن ، بەلێ ئەڤ چەندە هندێ ناگەهینیت کو مروڤێ موسلمان ئەڤان کارێت ب ساناهی بکەت داکو ب شەڤ نەرابیتە عیبادەتی چونکی مروڤێ چاك یێن ڤێ ئوممەتێ وەسا تێنەگەهشتینە بەلکو ئەڤ چەندە بو وان بو هاریکار کو پتر عیبادەتی ب شەڤێ بکەن.

هەروەسا پێغەمبەری (ﷺ) گەلەك جاران بەرێ صەحابیان دایە کارێن ب ساناهی ژبو هەر کەسەکێ نەشێتە نەفسا خو ، کو ب شەڤێ رابیتە عیبادەتی و ژبەر ڤێ چەندێ پێغەمبەری (ﷺ) ڤیایە بەرێ مە بدەتە کارێن خێرێ ، داکو ئەم خێرێن خو زێدە بکەین.

بابێ ئومامەیێ باهیلی خودێ ژێ رازی بیت حەدیثەکێ ژ کیس دەڤێ پێغەمبەری (ﷺ) ڤەدگوهێزیت و دبێژیت پێغەمبەری (ﷺ) گوت:( من هالە اللیل أن یکابدە ، أو بخل بالمال أن ینفقە ، أو جبن عن العدو أن یقاتلە ، فلیکثر من سبحان اللە وبحمدە ، فإنها أحب إلی اللە من جبل ذهب ینفقە في سبیل اللە عز وجل ) تەبرانی یا ڤەگوهاستی دپەرتوکا (الکبیر)دا(7795) و ئیمامێ ئەلبانی دپەرتوکا (صحیح الترغیب و الترهیب)دا گوت ئەڤ حەدیثە یا (1541 ).

 ئەو کەسێ شەڤ لبەر وی ب زەحمەت بیت و ب ترسیت کو نەشێت بمینیتە هشیار ، یان ژی ئەو کەس یێ قەلس بیت بو خێرێ ، یان ژی بترسیت کو شەرێ دوژمنی بکەت بلا گەلەك بێژیت(سبحان اللە وبحمدە) چونکی ئەڤ گوتنە ل دەڤ خودێ چێترە ژوێ چەندێ کو چیایەکێ زێرا درێکا ویدا بکەتە خێر و ئەڤ حەدیثێن ئەم ئاماژێ پێ ددەین یێن هاتینە گوتن ژ کیس دەڤێ پێغەمبەری (ﷺ) ژبو بهایێ چەند کاران ، کو خێرا وان هندی رابونا عیبادەتێ ب شەڤێ یە ، پێغەمبەری (ﷺ) بومە یێن کرینە دیاری داکو ئەم خێرێن خو پێ زێدە بکەین و هەروەسا تەرازیا خو پێ گران بکەین ، ئەڤجا یا فەرە لسەر مە ئەم کاری پێ بکەین و ڤێ خێرا هندە مەزن ژ دەستێن خو نەکەین .

ئەنجامدانا نڤێژا عەیشا و سپێدێ ب جەماعەت

عوسمانێ کورێ عەففانی خودێ ژێ رازی بیت دبێژیت پێغەمبەری (ﷺ) گوت:( من صلی العشاء في جماعة کان کقیام نصف اللیل ، و من صلی العشاء و الفجر في جماعة کان کقیام لیلة). ئەڤ حەدیثە یا هاتیە ڤەگوهاستن ژلایێ ئیمامێ مالك (371) ئیمامێ ئەحمەد د (الفتح الرباني)دا 5/161 ومسلم 656) و ئەبو داود  (555) و دارەمی ( ١٢٢٤). 

ئەو کەسێ نڤێژا عەیشا ب جەماعەت بکەت هەروەکو وی نیڤەکا شەڤێ ب عیبادەتی ڤە بورانی و ئەو کەسێ نڤێژا سپێدێ و عەیشا ب جەماعەت بکەت هەروەکو ئەوی هەمی شەڤ ب عیبادەتی ڤە بوراندی.

ژبەر ڤێ چەندێ گەلی برایێن موسلمان یا فەرە لسەر مە ئەم ئەم چ جارا نڤێژێن ب جەماعەت ل مزگەفتێ ژدەستێن خو نەکەین ژبەر مەزنییا خێرا وان و ب تایبەت نڤێژا عەیشا و سپێدێ ، چونکی ئەڤ هەردوو نڤێژە گرانترین نڤێژن لسەر مروڤێن مونافق و ئەگەر ب تنێ ئەوان  خێرا ڤان هەردوو نڤێژا زانیبا ل وی دەمی ئەو دا هێنە ئەوان هەردوو نڤێژان خو ئەگەر لسەر چالابکان هاتبان ، هەروەکو پێغەمبەری(ﷺ) ئەڤ چەندە دیارکری و ژ خێرا ڤان هەردوو نڤێژان کو خێرا هەر نڤێژەکێ ژوان هندی خێرا رابونا نیڤەکا شەڤێ یە ژ عیبادەتی.

ئەنجامدانا چوار روکاعەتان بەری نڤێژا نیڤرو

بابێ صالح رەحمەتێن خودێ لێ بن دبێژیت پێغەمبەری  (ﷺ) گوت :( اربع رکعات قبل الظهر یعدلن بصلاة السحر). ابن شەیبەی ئەڤ حەدیثە یا ڤەگوهاستی د(مصنفە) دا 5940 و ئیمامێ ئەلبانی ئەڤ حەدیثە یا باش کری د(السلسلة الصحیحة)دا ژمارە 1431

خێرا چوار روکاعەتێن بەری نڤێژا نیڤرو هندی خێرا نڤێژا ب شەڤە.

هەروەسا ژ سالوخەتێن ڤان چوار روکاعەتان کو دەرگەهێن ئاسمانی بو دهێنە ڤەکرن.

بابێ ئەیوبێ ئەنصاری خودێ ژێ رازی بیت دبێژیت پێغەمبەری (ﷺ) گوت:( أربع قبل الظهر تفتح لهن أبواب السماء). ئەبو داود یا ڤەگوهاستی 3128 ، و تورمذي دپەرتوکا خو (الشمائل)دا یا ڤەگوهاستی و ئیمامێ ئەلبانی دپەرتوکا (الصحیح الترغیب و الترهیب)دا یا باش کری (585).

ژبەر ڤێ چەندێ پێغەمبەری (ﷺ) گەلەك گرنگی ب ئەنجامدانا ڤان چوار روکاعەتان دا و ئەگەر پێغەمبەر (ﷺ) نەگەهشتبا ڤان چوار روکاعەتان بکەت ئەڤجا ژبەر هەر کارەکێ کو ژ نیشکەکێ ڤە پەیدا بوبا ، پێغەمبەر (ﷺ) دا ڤان چوار روکاعەتان ئەدا کەت بو پشتی نڤێژا نیڤرو و ژ دەستێ خو نەدکر ، و ژلایێ ڤێ چەندێ ڤە دەیکا مە عائیشە خودێ ژ وێ و بابێ وێ رازی بیت دبێژیت:( کان إذا لم یصل أربعا قبل الظهر ، صلاهن بعدها) ترمذي یا ڤەگوهاستی ( 426) و ئیمامێ ئەلبانی یا باش کری د ( صحیح الترمذي) دا (350) .

دگوتنەکا دی دا دبێژیت:( کان إذا فاتە الأربع قبل الظهر صلاها بعد الظهر ) بەیهەقی یا ڤەگوهاستی ،  و ئیمامێ ئەلبانی یا باش کری د صحیح الجامع دا ژمارە (4759).

ژبەر ڤێ چەندێ ئەگەر مروڤێ موسلمان ئەڤ چوار روکاعەتە ژێ چوون ئەوژی ژبەر ئەگەرەکێ فەر وەکو ل دەمێ ئەو ماموستا بیت ل قوتابخانەکێ ، ئەو دشێت ئەڤان چوار روکاعەتان ئەداکەت ئەوژی ل دەمێ دزڤریتە مالێ.

ئەنجامدانا هەمی نڤێژێن تەراویحان ل گەل ئیمامی

عن أبي ذر الغفاري رضي اللە عنە قال:( قال رسول اللە (ﷺ): إن الرجل إذا صلی مع الإمام حتی ینصرف حسب لە قیام لیلة). ئەڤە بەشەکە ژوێ حەدیثا ئیمامێ ئەحمەد ڤەگوهاستی د الفتح الرباني دا ژمارە 5/11 و ئەبو داود  1375   و ترمذي 806   و نەسائی 1364  و ابن ماجە 1327  و ئیمامێ ئەلبانی یا دروستکری د صحیح الجامع دا 1615.

ئەگەر مروڤێ موسلمان نڤێژێ ل گەل ئیمامی بکەت هەتا ئیمام ژنڤێژێ خلاس ببیت و بچیت ، دێ بو وی ب رابونا شەڤەکا عیبادەتی هێتە هژمارتن ، و یا فەرە ئیمامێ مزگەفتێ بەرێ خەلکی بدەتە ڤێ خێرا مەزن ، داکو خەلك نڤێژێن تەراویحان ژ دەستێن خو نەکەت ، پێغەمبەر (ﷺ) دبێژیت:( من قام رمضان إیمانا و احتسابا غفر لە ما تقدم من ذنبە). ئیمامێ ئەحمەد یا ڤەگوهاستی د الفتح الرباني دا  9/220  و بوخاری 37    و مسلم 759 و ترمذي 808  و نەسائی 1602  و ئەبو داود 1371

ئەو کەسێ درەمەزانێ دا ژدل و ب باوەری رابیتە نڤێژێ گونەهێت وی هەمی دێ ئێنە ژێبرن ، و هەروەسا رابونا شەڤا (لیلة القدر)ی  کو رابونا ڤێ شەڤێ ب خێرترە ژ خێرا هزار هەیڤان ژبەر گوتنا خودایێ مەزن:( لیلة القدر خیر من ألف شهر ). و ب راستی تشتەکێ سەیرە کو مروڤێ موسلمان ڤێ خێرا مەزن ژدەستێ خو بکەت.

خواندنا سەد ئایەتان ب شەڤێ

عن تمیم الداري رضي اللە عنە قال ، قال رسول اللە (ﷺ) :( من قرأ بمئة آیة في لیلة کتب لە قنوت لیلة). ئیمامێ ئەحمەد یا ڤەگوهاستی د الفتح الرباني دا 18/11 ودارەمی3450  و ئیمامێ ئەلبانی یا دروستکری د صحیح الجامع دا  6448 .

ئەو کەسێ سەد ئایەتان ب شەڤەکێ بخوینیت دێ بو وی وەکو رابونا شەڤەکا عیبادەتی هێتە نڤێسین. خواندنا سەد ئایەتان ب شەڤێ گەلەکا ب ساناهی یە و زێدەتری دەهــ دەقیقان ژ وەختێ تە ناکوژیت ، بو نموونە مروڤ دشێت سورەتا ( القلم ، الحاقة ) ب دەهــ دەقیقان بخوینیت و مروڤ خێرا رابونا شەڤەکێ ب دەست خوڤە بینیتو ئەگەر مروڤ بەردەوام بیت لسەر ڤێ چەندێ و جارەکێ ژ جاران مروڤ نڤست و سەد ئایەت نەخواندن مروڤ دشێت دەمێ سپێدێ ژخەو رادبیت وان سەد ئایەتان بخوینیت ئەوژی دناڤبەرا نڤێژا سپێدێ و نڤێژا نیڤرو دا هەروەکو پێغەمبەر (ﷺ) دبێژیت:( من نام عن حزبە أو عن شيء منە ، فقرأە فیما بین صلاة الفجر وصلاة الظهر ، کتب لە کأنما قرأە من اللیل). ئیمامێ ئەحمەد یا ڤەگوهاستی د االفتح الرباني دا 18/ 29  و مسلم 747  و ترمذي 581 و نەسائی 1790 و ئەبو داود 1313 و ابن ماجە 1343 و دارەمی 1477.

خواندنا هەردوو ئایەتێن دویماهیێ ژ سورەتا (البقرة) ب شەڤێ:

عن أبي مسعود رضي اللە عنە قال قال النبي (ﷺ) :( من قرأ بالآیتین من آخر سورة البقرة في لیلة کفتاە). ئیمامێ ئەحمەد یا ڤەگوهاستی د الفتح الرباني دا 18/99 و بوخاری 5010 و موسلم 807 و تورمزی 2881 و ئەبو داوود 1397 و اب ماجە 1369   و دارەمی 1487

ئەو  کەسێ هەردوو ئایەتێن دوماهیێ ژ سورة البقرة بخوینیت بو وی بەسە.

 و ئیمامێ نەوەوی خودێ ژێ رازی بیت دبێژیت یا هاتیە گوتن کو ئەو کەسێ ڤێ چەندێ بکەت بەسە بو وی ژبرابونا عیبادەتێ شەڤێ و یا هاتیە گوتن کو دێ ژ شەیتانی هێتە پاراستن و هەروەسا یا هاتیە گوتن کو دێ ژ نەخوشیان هێتە پاراستن. بنێرە صەحیحا موسلم ب شلوڤەکرنا ئیمامێ نەوەوی  6/340ح807 

و کورێ حەجەرێ عەسقەلانی خودێ ژێ رازی بیت پشتەڤانیا ڤێ چەندێ یا کری دگوتنەکا خودا و دبێژیت هەر چەندە یا ئێکێ (ئەوا هاتیە گوتن کو بو وی ژ رابونا عیبادەتێ شەڤێ) ب رێکەکا دی یا هاتی ، کو ب ئاشکەرا بەحسێ رابوونا عیبادەتێ شەڤێ دکەت ئەوژی ب رٸکا عاصمێ کورێ ئەلقەمەی ژ کیسێ کورێ مەسعودی خودێ ژێ رازی بیت بلند کریە :( من قرأ خاتمة البقرة أجرأت عنە قیام لیلة). بنێترە پەرتوکا فتح الباري بشرح صحیح البخاري ، یا کورێ حەجرێ عەسقەلانی8/673ح5010

ئەڤ هەردوو ئایەتە گەلەك ب ساناهی نە کو مروڤ هەر شەڤ بخوینیت و سوپاسی بو خودایێ مەزن کو بارا پتر ژ موسلمانان ڤان هەردوو ئایەتان ژبەر دکەن ، بەلێ ئەڤ چەندە هندێ ناگەهینیت کو مروڤێ موسلمان خو پالڤەدەت بەس ب خواندنا ڤان هەردوو ئایەتان و کارێن دی ئەوێن خێرا وان وەکو رابوونا عیبادەتێ ب شەڤێ بهێلت، چونکی مروڤێ موسلمان ئارمانجا وی ئەوە کو گەلەك خێرا کومکەت چونکی ئەو نزانیت کا کیش کارێ وی دهێتە قەبویلکرن.

رەوشتێ باش

عن عائشة رضي اللە عنها قالت سمعت رسول اللە(ﷺ) یقول:( إن المؤمن لیدرك بحسن خلقە درجات قائم اللیل صائم النهار). ئیمامێ مالک یا ڤەگوهاستی و ئیمامێ ئەحمەد د فتح الرباني دا و ئەبوو داود و ابن حبان و حاکمی و ئیمامێ ئەلبانی ئەڤ حەدیثە یا دروستکری د صحیح الجامع  1620

مروڤێ خودان باوەر ب باشیا رەوشتێ خو دێ گەهیتە پلەیا وی مروڤێ ب شەڤ رابویە عیبادەتی و روژیگرێ روژێ ، بابێ طیب محمد شمس الدین ئابادی رەحمەتێن خودێ لێ بن دبێژیت مروڤێ خودان رەوشتێ باش خێرەکا مەزن بو وی هاتیە نڤێسین چونکی مروڤێ روژیگر و مروڤێ ب شەڤ رابوویە عیبادەتی جیهادێ دگەل نەفسا خو دکەن ، بەلێ مروڤێ رەوشت باش دگەل هەمی خەلکی ب جێوازیا رەوشتێن هەمی خەلکی هەروەکو ئەو جیهادێ دگەل هەمی خەلکی دکەت و ژبەر هندێ خێرا وێ هندی خێرا وی مروڤی یە ئەوێ ب شەڤێ رادبیتە عیبادەتی ، بەلکو خێرا خودان رەوشتی هێشتا یا پترە. بنێرە پەرتوکا عون المبعود شرح سنن ابي داوود لأبي طیب محمد شمس الدین الحق العظیم آبادي 13/154 ح 4798

ویا گرنەگە ئەم ئاماژێ ب هندێ بدەین کو گەلەك موسلمان هەنە ل گەل خەلکێ بیانی نەرمن ، دێ بێژی پەمبینە ، بەلێ ل گەل مالێت خو یان بچویکێت خو دباش نینن ، دێ بێژی ئەڤە ئەو مروڤە نینن و ب راستی حەیف و مخابنە بو مروڤێت وەسا ، و ئەو مروڤێ وەسا ئەڤ حەدیثە ژوی ناگرت ، و یا دروست ئەوە کو مروڤێ موسلمان ل گەل مال و بچویك و دایك و باب و مروڤ و هەمی خەلکی یێ باش بیت.

خزمەتا ژنکا بیژن و مروڤێ چ ل مالا خو نەهەی

عن أبي هریرة رضي اللە عنە قال ، قال النبي(ﷺ) :( الساعي علی الأرملة والمسکین ، کالمجاهد في سبیل اللە أو القائم اللیل الصائم النهار). ئیمامێ ئەحمەد یا ڤەگوهاستی د فتح الرباني دا و بوخاری و مسلم و ترمزی و نەسائی و ئبن ماجە و ئبن حبان و بەیهەقی.

ئەوێ خزمەت یان هاریکاریا ژنکا بیژن و مروڤێ چ ل مالا خو نەهەی بکەت وەکو مروڤێ موجاهدە درێکا خودێ دا یان ژی دێ وەکو مروڤێ ب شەڤ رابویە عیبادەتی و روژیگرێ ب روژ هێتە هژمارتن.

برایێ موسلمان تو دشێی دەستێ هاریکاریێ بو ژنکا بیژن یامن مروڤێ چ ل مالا خو نەهەی درێژ بکی و ئەگەر تو مروڤەکێ دەولەمەند نەبی تو دشێی بەرێ مروڤێت زەنگین و دەولەمەند بدەیە وانا ، یان ئەگەر هندەك مروڤێت زەنگین چەند پارە دانە تە چ زەکات بیت یان ژی خێر بیت تو دشێی ڤان پارا بدەیە مروڤێت فەقیر و ب ڤێ چەندێ تو دێ ژ وی مروڤێ پێغەمبەری(ﷺ) دحەدیثێ دا بەحس کری هێیە هژمارتن.

پارێزگەری لسەر هندەك رەوشتێن خوتبێ

عن أوس بن أوس الثقفي رضي اللە عنە قال سمعت رسول اللە (ﷺ) یقول:( من غسل یوم الجمعة واغتسل ، ثم بکر وابتکر ، ومشی ولم یرکب ، ودنا من الإمام فاستمع ولم یلغ ، کان لە بکل خطوة عمل سنة ، أجر صیامها وقیامها). امام احمد ، ترمذي ابو داود و نسائي و ابن ماجە و دارمی و حاکم و ابن خوزیمە ، و ئیمامێ ئەلبانی یا دروستکری د صحیح الجامع دا 6405

ئەو کەسێ روژا خوتبێ سەرێ خو بشوت و پشتی هینگێ زوی بچیتە مزگەفتێ و ب پێت خو بچیتە مزگەفتێ نەکو ب سیارێ و خو نێزیکی ئیمامی بکەت و گوهێ خو بدەتە خوتبێ و نەئاخڤیت ، هەر پێنگاڤەکا ئەوی بو مزگەفتێ هاڤێتی هندی خێرا کارێ سالەکێ یە ب روژیگرتنا روژێن وێ ڤە و ب رابوونا شەڤێن وێ یێن عیبادەتی ڤە. 

تشتێ گەلەك گرنگ ئەوە کو مروڤێ موسلمان بزانیت کو (لغو) ئەوا پێغەمبەری(ﷺ) ئەم ژێ داینە پاش خوتبا مروڤی بەتال دکەت و ئەڤ (لغو)ە هەر ئاخفتنەکێ بخوڤە دگریت ئانکو ئەگەر تو بێژیە هەڤالێ خو نەئاخڤە و ئیمامێ خوتبێ دخوینیت تو لەغویێ دکەی و ئەو کەسێ لەغویێ بکەت خوتبا وی ناهێتە هژمارتن وەکی پێغەمبەری(ﷺ) گوتی:( ومن قال یوم الجمعة لصاحبە صە فقد لغا ومن لغا فلیس لە في جمعتە تلك شیء). ئەبو داود ئەڤ حەدیثە یا ڤەگوهاستی  887 و بەیهەقی د سنن الکبری دا 3/220

هەروەسا چێنابیت تو خو ب تزبیا یان ب موبایلا خوڤە مژویل بکەی و ئیمامێ خوتبێ دخوینیت و ئەو کەسێ ڤی کاری بکەت خوتبا وی ناهێتە هژمارتن وەکو پێغەمبەری(ﷺ) گوتی:( من توضأ فأحسن الوضوء ثم أتی الجمعة فاستمع وأنصت غفر لە ما بینە و بین الجمعة وزیادة ثلاثة أیام ومن مس الحصی فقد لغا). ئیمامێ موسلم ئەڤ حەدیثە یا ڤەگوهاستی1419

و دڤێت مروڤێ موسلمان ئەڤێ چەندێ ب خەمڤە وەرگریت داکو ژ ڤێ خێرا مەزن نەهێتە بێ بارکرن.

مانا شەڤ و روژەکێ لسەر توخیبی ژبو بەرسینگ گرتنا دوژمنی درێکا خودێ دا

روی سلمان الفارسي رضي اللە عنە قال سمعت رسول اللە (ﷺ) یقول:(رباط یوم ولیلة خیر من صیام شهر وقیامە وإن مات جری علیە عملە الذي کان یعملە ، وأجري علیە رزقە ، وأمن الفتان). ئیمامێ بوخاری ئەڤ حەدیثە یا ڤەگوهاستی و موسلم و نیسائی

ئەو کەسێ لسەر توخیبێ موسلمانان شەڤ و روژەکێ بمینیت ژبو بەر سینگ گرتنا دوژمنی بخێرترە ژ روژیگرتنا هەیڤەکێ ل گەل رابوونا عیبادەتێ شەڤێن وێ ، و ئەگەر مرن ب سەردا هات دێ خێرا کارێ وی هەتا روژا قیامەتێ بو وی هێتە نڤێسین و دێ رزقێ وی یێ بەردەوام بیت وەکو خودێ دقورئانا پیرۆز دا گوتی:(أحیاء عند ربهم یرزقون) ، و دێ ژ فتنا قەبری هێتە قورتالکرن ئانکو ئیمناهی کرن.

مروڤ ئنیەتا خو بینیت ژبو رابونا عیبادەتێ ب شەڤێ

عن أبي الدرداء رضي اللە عنە یرفعە إلی النبي (ﷺ) قال:( من أتی فراشە وهو ینوي أن یقوم یصلي من اللیل ، فغلبتە عیناە حتی أصبح ، کتب لە ما نوی، وکان نومە صدقة علیە من ربە عز وجل). ئەڤ حەدیثە یا هاتیە ڤەگوهاستن ژلایێ نەسائی ، و ابن ماجە و ئیمامێ ئەلبانی یا باش کری د صحیح الجامع دا 5941

ئەو کەسێ بهێتە سەر جهێ خو و ئنیەتا خو بینیت کو ب صەڤ رابیتە عیبادەتی ، بەلێ نەشیا خەوا خو و هەتا سپێدێ نڤست ، خودێ دێ خێرێ ل دویف ئنیەتا وی دەتێ و دێ بو وی هێتە نڤێسین کو ئەوی ب شەڤێ عیبافەتێ کری.

برایێوسلمان وەکی هاتیە دیارکرن کو ئنیەت چەندا گرنگە بو مروڤێ موسلمان و ل ڤێرێ دیار دبیت کو ئەو کەسێ ب شەڤ دنڤیت و ئنیەتا خو نائینیت بو رابونا نڤێژا سپێدێ چەند گونەهکارە و ئەگەر ئەو بمریت دێ لسەر گونەهەکا مەزن مریت و ئەڤ چەندە نیشانا دویماهیا نەباشە بو مروڤی ، خودێ مە بپارێزیت (آمین).

تو بەرێ خەلکی بدە وان کریارێن کو خێرا وان وەکو رابونا عیبادەتێ ب شەڤێ

بەرێ دانا خەلکی بو ئەڤان کریارێن مە گوتین رێکەکە بوتە کو تو خێرا رابونا عیبادەتێ ب شەڤێ ب دەست خوڤە بینی ، چونکی ئەو مروڤێ بەرێ خەلکی بدەتە خێرێ ئەوژی شریکێ وی خەلکی یە دوێ خێرێ دا ، پێغەمبەر(ﷺ) دبێژیت:( من دل علی خیر فلە مثل أجر فاعلە). ئەڤ حەدیثە ابو داود یا ڤەگوهاستی و ترمزی و ئیمام ئەحمەد د (مسند)دا.

برایێ موسلمان تو ببە گازیکەرێ خێرێ و ئەڤان پێزانینان بەلاڤ بکە و چەند مروڤەك ڤان پێزانینان بزانیت و کاری پێ بکەت تو شریکێ خێرا وی.