فەرمودا براء کورێ عازبی لسەر ژیانا قەبری

فەرمودا براء کورێ عازبی لسەر ژیانا قەبری

🔹 خرَجْنا مع النبيِّ ﷺ في جَنازةِ رجلٍ من الأنصارِ .

ئـەم دگـەل پێـغەمبەری ﷺ دەرکەفتیـن بو جەنازەکێ،یێ زەلامەکێ خەلکێ مەدینێ بـۆ  .

🔹 فانْتَهَيْنا إلى القبرِ ولَمَّا يُلْحَدْ .

ئــەم گەهشتنـە لدەف گوری و گور دهاتە کولان .

🔹 فجلس رسولُ اللهِ ﷺ مُسْتَقْبِلَ القِبْلَةِ ، وجَلَسْنَا حَوْلَهُ .

پێـغەمبەر ﷺ روینشت و بەرێ خۆ دا قیبلێ و ئــەم لدورێـن وی روینشتنـەخوار  .

🔹وكأنَّ على رُؤُوسِنَا الطَّيْرَ ، وفي يَدِهِ عودٌ يَنْكُتُ في الأرضِ .

هەروەکی باڵندە لسەر سەرێ مــە،دارەک ددەسـتێ وی دا بـو پێ ددەینا ئەردی .

🔸 فجعل يَنْظُرُ إلى السماءِ ، ويَنْظُرُ إلى الأرضِ ، وجعل يرفعُ بَصَرَهُ ويَخْفِضُهُ ، ثلاثًا .

پێـغەمبەری ﷺ بەرێ خو ددا ئـەسمانـی و بـەرێ خو ددا ئـەردی و چاڤێـن خۆ بلند دکرن و نزم دکرن،سێ جاران .

🔸 فقال: اسْتَعِيذُوا باللهِ من عذابِ القَبْرِ ، مَرَّتَيْنِ ، أو ثلاثًا .

پێـغەمبەری ﷺ گۆت :خو ب خودێ بپارێزن ژ نەخوشيێـن گوری،دوو جاران یان سێ جاران ئەڤ چەندە گـوت .

🔹ثم قال : اللهم إني أعوذُ بك من عذابِ القبرِ ثلاثًا .

پاشی پێـغەمبەری ﷺ گوت :

ئەی خودایێ من ئـەز خو ب تە دپارێـزم ژ نەخوشيێـن گوری سێ جاران .

🔸 ثم قال: إنَّ العبدَ المؤمنَ إذا كان في انقِطاعٍ من الدنيا ، وإقبالٍ من الآخرةِ .

وپاشی پێـغەمبەری ﷺ گوت : 

هندیکە مروڤێ خودان باوەرە ئەگەر ژ دونیایێ دەربکەڤیـت و بەرەڤ ئاخرەتێ ڤە رێ بکەڤیــت .

🔸 نزَلَ إليه ملائكةٌ من السماءِ ، بِيضُ الوُجُوهِ ، كأنَّ وجوهَهُمُ الشمسُ .

دێ مەلائـیکەت ژ ئاسمانی بو وی  هێـنە خوارێ، سەروچاڤێـن وان دسپــینە،دێ بێژی سەرچاڤێـن وان ڕوناهیا روژێنە .

🔹معهم كَفَنٌ من أكفانِ الجنةِ ، وحَنُوطٌ من حَنُوطِ الجنةِ ، حتى يَجْلِسُوا منه مَدَّ البَصَرِ ،

یێ دگەل وان هـەی پاتەیەک ژ پاتێـن بەهەشتێ و بهێـن خۆشی ژ بهێـن خۆشیێـن بەهەشتێ و هندی چاڤێـن وی دچن دێ لدەف وی کومبن ودێ لدەف وی روینن .

🔸 ثم يَجِىءُ مَلَكُ الموتِ عليه السلامُ حتى يَجْلِسَ عندَ رأسِه .

پاشی دێ مەلائـیکەتێ مرنێ هێـت ــ عليه السلامُ ــ هەتا لدەف سەرێ وی دروینـت .

🔸فيقولُ : أَيَّتُها النَّفْسُ الطيبةُ ، اخْرُجِي إلى مغفرةٍ من اللهِ ورِضْوانٍ ،

دێ مەلائـیکەتێ مرنێ بێژیـتە وی :

ئەی نەفـسا پاقژ،دەربکەڤـە بـۆ ژێبرنا گونەهێـن خـو لدەف خودێ و بـو ڕازیبوونا خودێ .

🔹 قال : فتَخْرُجُ تَسِيلُ كما تَسِيلُ القَطْرَةُ من فِي السِّقَاءِ ، فيأخُذُها .

پێـغەمبەری ﷺ گوت :دێ روحـا وی دەرکەڤیـت و دێ هێتە خوارێ، هەروەکی چپکا ئاڤێ ژ ئامانی دهێـتە خوارێ و دەردکەڤیـت ودێ مەلائیکەتێ مرنێ روحا وی گریـت .

🔸 حتى إذا خَرَجَتْ رُوحُه صلَّى عليه كُلُّ مَلَكٍ بينَ السماءِ والأرضِ ، وكُلُّ مَلَكٍ في السماءِ .

هەتا ئەگەر روحا وی دەربکەڤیـت،هنـدی مەلائیکەتەک هـەبیـت دناڤبەرا ئەسمانی و ئەردیدا، دێ داخوازا ژێبرنا گونەهـان بو وی مروڤی ژ خودێ کەن،دێ مەلائیکەتێ مرنێ روحا وی گریــت .

🔹وفُتِحَتْ له أبوابُ السماءِ .

دێ دەرگـەهـێن ئەسمانی بو هـێـنە ڤەکرن .

🔸 ليس من أهلِ بابٍ إلا وهم يَدْعُونَ اللهَ أن يُعْرَجَ برُوحِهِ من قِبَلِهِمْ .

نینە دەرگـەهـ ڤانەکێ ئەسمانی ئیللا ئەو دێ داخوازێ ژ خودێ کـەن،کـو خودێ روحا وی دوی لایـێ وان را ببـەتـن.

🔹 فإذا أخذها لم يَدَعُوها في يَدِهِ طَرْفَةَ عَيْنٍ حتى يأخذوها فيَجْعَلُوها في ذلك الكَفَنِ ، وفي ذلك الحَنُوطِ .

دەمـێ مەلائـیکەتێ مرنێ روحا وی وەردگریـت،ئەو مەلائـیکەتێـن دگەل وی دێ بلەز روحا وی ژێ وەرگرن و ناهێلنە  ددەستێ وی دا،هەتا دکەنە دناڤ ئەوی پاتەیدا و دناڤ ئەوان بێهنێـن خۆش دا .

🔹فذلك قولُه تعالى : تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ .

ئەڤ چەندە گۆتنا خودایێ مەزنە :

{ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُون } . سورت الأنعام 61

دەمێ مرۆڤ دکەڤیتـە بەر مرنێ،دێ مەلائیکەتێـن مــە روحا وی ژ کەلەخێ وی دەرئێــخن ،ئـەو مەلائیـکەتە کێـماسیێ ناکەن ژ کێشانا روحا وان .

🔸 ويخرجُ منها كأَطْيَبِ نَفْحَةِ مِسْكٍ وُجِدَتْ على وجهِ الأرضِ .

دێ روحـا وی دەرکـەڤیــت،وەک خوشـتریــن بێـهنا مسـکـێ لسەر رویێ ئـەردی هاتییە دیتن .

🔹 قال : فيَصْعَدُونَ بها فلا يَمُرُّونَ يعني بها على مَلَأٍ من الملائكةِ .

دێ ئـەوێ روحێ بـەنە ئەسمانان،ئـەو روحـە نابوریـت دبەر کومەکا مەلائـیکەتـان را .

🔸 إلا قالوا : ما هذا الرُّوحُ الطَّيِّبُ ؟ .

ئیللا ئـەو مەلائـیکەتـە دێ بێژن :

ئـەڤە روحا هوسا یا بهێن خوش و پاقژ یا کێ یـــە ؟

🔹 فيقولونَ : فلانُ ابنُ فلانٍ – بأَحْسَنِ أسمائِهِ التي كانوا يُسَمُّونَهُ بها في الدنيا .

دێ بێژن : فلان کەسێ کورێ فلان کەسی یـە،ب باشتـرین ناڤ ئەو مرۆڤـە دهاتە ناڤکرن د دونیایێدا .

🔸حتى يَنْتَهُوا بها إلى السماءِ الدنيا .

هـەتا ئەوێ روحێ دگـەهـیننە ئـەسمانێ دونیایێ .

🔹 فيَسْتَفْتِحُونَ له ، فيُفْتَحُ لهم .

دێ ئـەو مەلائـیـکەتە داخـوازا ڤـەکرنا دەرگەهێ ئەسمانی کـەن بۆ ئەوێ روحـێ، دێ دەرگەهـ بۆ ئـێـنە ڤـەکرن .

🔸حتى يُنْتَهَي به إلى السماءِ السابعة.

هـەتا ئەوێ روحـێ دگەهیـنە ئەسـمانێ حـەفتێ .

🔹فيقولُ اللهُ عَزَّ وجَلَّ : اكْتُبُوا كتابَ عَبْدِي في عِلِّيِّينَ .

دێ خودێ بێژیـت: پەرتۆکا بەنـدێ مــن بنڤێسـن دبلنداهیێ دا .

🔸ومَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ . كِتَابٌ مَرْقُومٌ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ .

ئەرێ تو دزانی بلنداهی چـی یــە ، پەرتوکەکە یا هاتی یـە نڤێسین و یا ژنڤێسینێ خلاس بوی،مەلائـیکەتێـن نیزیکی مـە شاهدن لسەر .

🔹فيُكْتَبُ كتابُه في عِلِّيِّينَ .

دێ پەرتوکا وی هێـتە نڤێسیـن دبلنداهیێ دا .

🔸ثم يُقَالُ : أَعِيدُوهُ إلى الأرضِ .

پاشـی دێ هێتە گـوتن : بزڤرینن بو ئەردی .

🔹فإني وَعَدْتُهُم أني منها خَلَقْتُهُم ، وفيها أُعِيدُهُم ومنها أُخْرِجُهُم تارةً أُخْرَى .

من سوز دابـوو ئـەوان من ئەو یێـن دروست کرین ژ ئاخێ و دێ ئـەوان زڤریـنمە دناڤ ئاخێ دا،پاشێ دێ ئـەوان جارەکا دی ژ ناڤ ئاخێ دەرئێخمە ڤـە .

🔹 فيُرَدُّ إلى الأرضِ ، و تُعَادُ رُوحُهُ في جَسَدِهِ .

دێ زڤریـننە بۆ ئـەردی ڤــە و دێ روحا وی زڤریـتە لسەر کەلەخێ وی .

🔸قال : فإنه يَسْمَعُ خَفْقَ نِعالِ أصحابِه إذا وَلَّوْا عنه مُدْبِرِينَ .

ئـەو مری یـە دێ گوهـ ل دەنگێ نعالێـن هەڤالێـن خو بیـت،دەمێ ئەو خەلکە پشتا خو ددەنێ .

🔹فيَأْتِيهِ مَلَكانِ شَدِيدَا الانتهارِ فيَنْتَهِرَانِهِ ، ويُجْلِسَانِهِ .

دێ دوو مەلائـیکەت هێنە دەف،ئەو مەلائـیکەتە دەنگێ وان گەلەک یێ دژوارە،و دێ بدەنگەکێ بلند دگەل ئەوی مروڤی ئاخڤن .

🔸فيَقُولانِ له : مَن ربُّكَ ؟ فيقولُ : رَبِّيَ اللهُ .

دێ ئەو هەردوو مەلائیکەتە بێژنە وی: خودایێ تە کی یـە { ئانکو تە پەرستنا کێ دکر } ؟

دێ بێژیـت : خودایێ من اللە { ئانکو  من پەرستنا خودێ دکر} .

🔹 فيقولانِ له : ما دِينُكَ ؟ فيقولُ : دِينِيَ الإسلامُ .

دێ ئەو هەردوو مەلائیکەتە بێژنە وی: ئایـنێ تـە چ ئایـنە ؟ 

دێ بێژیـت : ئاینێ من ئیسلامــە .

🔸فيقولانِ له : ما هذا الرجلُ الذي بُعِثَ فيكم ؟ فيقولُ : هو رسولُ اللهِ ﷺ .

دێ ئەو هەردوو مەلائیکەتە بێژنە وی: ئەو کی زەلام بـو ئەوێ بو هـەوە هاتییــە هنارتن ؟

دێ بێژیـت: ئەو پێـغەمبەرێ خودێ یــە ﷺ .

🔹فيقولانِ له : وما [علمُكَ] ؟ فيقولُ : قرأتُ كتابَ اللهِ ، فآمَنْتُ به ، وصَدَّقْتُ .

دێ ئەو هەردوو مەلائیکەتە بێژنە وی: تـە چ زانیـن لسەر هەیە ؟

دێ بێژیـت : من پەرتوکا خودێ خواند و من باوەری پێ ئینا و من ب ڕاست دانا .

🔸فيَنْتَهِرُهُ فيقولُ : مَن رَبُّكَ ؟ ما دِينُكَ ؟ مَن نبيُّكَ ؟ 

دێ ب دەنگەکێ بلند بێژیتە وی:

خودایێ تە کی یـە ؟

وئاینێ تە چی یـە ؟

پێغەمبەرێ تە کی یە؟

🔸 وهي آخِرُ فتنةٍ تُعْرَضُ على المؤمنِ ،

ئەو دویماهـیک تاقیکرنە دهێــتە بەرامبەر خودان باوەری .

🔹 فذلك حينَ يقولُ اللهُ عَزَّ وجَلَّ : 

ئەڤ چەندەیە دەمێ خودێ دبێژیـت:

{يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا} .

ئانکو: خودێ دێ ئەوان مرۆڤێـن باوەری ئینایی ڕاگریت ب گوتـنا راست و دروست ددونیایـێ دا. { ئەو گۆتنە ژی: گۆتنا لا إله إلا الله و ان محمد رسول الله } .

🔸 فيقولُ : رَبِّيَ اللهُ ، ودِينِيَ الإسلامُ ، ونَبِيِّي مُحَمَّدٌ 

ئەو مرۆڤە دێ بێژیت : خودایێ من (اللە)ە و ئاینێ من ئیسلامـە ، وپێغەمبەرێ من موحەمەده ﷺ .

🔹فيُنَادِي مُنَادٍ في السماءِ : أن صَدَقَ عَبْدِي ، 

دێ گازیکەرەک ژ ئەسمانی گازی کەتن: بەندەیێ من راست گوت .

🔸فأَفْرِشُوهُ من الجنةِ ، وأَلْبِسُوهُ من الجنةِ ، وافْتَحُوا له بابًا إلى الجنةِ .

بو ئەوی ڕائێخن جهەکـێ ژ جهێــن بەهەشتێ و جلکێـن بەهەشتێ بکەنە بـەر و دەرگەهەکێ بو ڤەکەن ژ بـو بەهەشتێ.

🔹 قال : فيَأْتِيهِ من رَوحِها وطِيبِها .

پێغەمبەری  ﷺ گـۆت : دێ هەوایێ بەهەشتێ وبێـهـنا خۆش یا بەهەشتێ ئـێتە دقەبرێ ویدا .

🔸 ويُفْسَحُ له في قبرِه مَدَّ بَصَرِهِ .

دێ قەبرێ وی بۆ ئـێتە فرەهـکرن هندی چاڤێـن وی دچــن .

🔹قال : ويَأْتِيهِ- وفي روايةٍ : يُمَثَّلُ له- رجلٌ حَسَنُ الوجهِ ، حَسَنُ الثيابِ ، طَيِّبُ الرِّيحِ .

پێغەمبەری  ﷺ گـوت: دێ هێـتە دەف،دریوایەتەکا دی دا هاتی یە: دێ زەلامەکێ سەروچـاڤ جوان،جلکێـن وی تازە، بێـهنەکـا خۆش ژێ دهێـت .

🔸فيقولُ : أَبْشِرْ بالذي يَسُرُّكَ .

ئەو زەلامێ جوان دێ بیژیتە مری :

مزگینی ب وی تشتی بیت یێ کەیفا تە پێ دهـێت  .

🔹 أبْشِرِ برِضْوانٍ من اللهِ ، وجَنَّاتٍ فيها نعيمٌ مُقِيمٌ .

مزگینی بوتە بیـت ژ بـو رازیبوونا خودێ و بـو بەهەشتەکـێ خۆشیێـن وێ دبەردەوامن .

🔸هذا يومُكَ الذي كنتَ تُوعَدُ .

ئەڤە ئەو روژەیە ئەوا خودێ ژ ڤان پێ دایە تــە .

🔹 فيقولُ له : وأنت فبَشَّرَكَ اللهُ بخيرٍ مَن أنت ؟ 

دێ مروڤێ مری بێژیتە ئەوی: خودێ مزگینیا باشیێ  بدەتە تـە،تـو کی ؟

🔸فوَجْهُكَ الوجهُ يَجِئُ بالخيرِ .

رویێ تـە ئەو رویـە یێ باشیێ دگەل خو دئینیت .

🔹فيقولُ : أنا عَمَلُكَ الصالِح .

دێ ئەو زەلامێ جوان بێژیت :

ئەز کریارێـت تە یێـن بـاشــم .

🔸 فواللهِ ما عَلِمْتُكَ إلا كنتَ سريعًا في طاعةِ اللهِ ، بطيئًا في معصيةِ اللهِ .

ئەز ب خودێ سویند دخوم من چ ژتە نە دزانی ئیللا تـو مرۆڤـەک بووی تە لەز دکر ژبـو گوهـداریا خودێ و تو مرۆڤـەکێ گران بوی ژبـو تشتێـن گونـەهـ { ئانکو تە خو ژ تشتێـن گۆنەهـ ددا پـاش } .

🔹فجزاك اللهُ خيرًا .

خودێ پاداشتێ خێرێ بدەتە تــە .

🔸 ثم يُفْتَحُ له بابٌ من الجنةِ ، وبابٌ من النارِ .

پاشی دێ دەرگەهـەک بـو هێتە ڤەکرن ژ بەهەشتێ و دەرگـەهەک ژ جەهنەمـێ .

🔹فيُقالُ : هذا مَنْزِلُكَ لو عَصَيْتَ اللهَ ، أَبْدَلَكَ اللهُ به هذا .

دێ بـو وی هێتە گوتن: ئەڤە جهێ تـە بــو { ئانکو  جەهـنەم } ئەگەر تە نەگوهداریا خودێ کربا، بەلێ خودێ بوتە گوهـارت بڤێ بەهەشتێ .

🔸فإذا رأى ما في الجنةِ قال : رَبِّ عَجِّلْ قيامَ الساعةِ ، كَي ْ أَرْجِعَ إلى أهلي ومالي .

دەمێ دبینیت ئەو تشتێـن دبەهەشتێدا،دێ بێژیت :ئەی خودایێ من قیامەتـێ ب لەز راکـە،دا بزڤرمـە دناڤ خێزانا خو و زارۆکێـن خودا .

🔹 فيُقالُ له : اسْكُنْ .

دێ بـو وی هێتە گۆتن: ل ڤێرێ بـە { ئانکو دێ نـوکە ل ڤێرێ بی هەتا قیامەت رابیـت } .