ئەو تشتێن پێغەمبەری (ﷺ) گوتین دێ چێبن و چێبووین

 

ئەو تشتێن پێغەمبەری (ﷺ) گوتین دێ چێبن و چێبووین

1. دبێژن کەنکەنێت قورەیشیان هاتنە دەف پێغەمبەری (ﷺ) دا شەرتانێ سەرا وێ چەندێ بکەن کو پێغەمبەری (ﷺ) دگوت: هەتا دەهــ سالێن دی دێ روم شێتە فورسێ و وان گوت بلا ئەگەر فورس شیا رومێ  هوین دێ هندە حێشتران دەنە مە و ئەگەر روم شیا فورسێ ئەم دێ هندە حێشتران دەینە هەوە، ئەو تشتێ پێغەمبەری (ﷺ) گوتی راست دەرکەفت و روم شیا فورسێ بەری ئەو دەمێ پێغەمبەری (ﷺ) گوتی خلاس ببیت. 

2. ئەنەسێ کورێ مالکی دبێژیت: پێغەمبەر (ﷺ)چو سەر ئاڤا بەدرێ و پشتی هینگێ زڤری هێش شەری دەست پێ نەکربوو ،دەستێ خوە کرە هندەک جهان و گوت ئەڤە جهێ کوشتنا فلان کەسیە و جهێن گەلەکان دیارکرن ،و ئەنەس دبێژیت: پشتی شەر بدویماهیک هاتی ب خودێ ئێک بوهوست ژی ئێک ژوی جهی وێڤەتر نەچوبوو و هەر ئێک کەفتبوو وی جهی ئەوێ پێغەمبەری (ﷺ) دەستنیشانکری. 

3. شەرێ خەیبەرێ دوو لەشکەر چوون داڤەکەن نەشیان یێ ئێکێ ب سەروکاتیا ئەبو بەکر سەدیق بوو و یێ دووێ ب سەروکاتیا عومەرێ کورێ خەتابی بوو ، موسلمان مانە راوەستیایی پشتی موسلمان زڤرین بو شەڤ ، پێغەمبەری (ﷺ)گوت: سوبەهی دێ ئالایی دەمە ئێکێ خودێ حەژێ دکەت و پێغەمبەر حەژێ دکەت و ئەوژی حەژ خودێ و پێغەمبەری دکەت و دێ خەیبەر لسەر دەستێ وی ڤەبیت، ئینا هەمی سەحابیان دوعاکرن یارەبی ئەز ئەو کەس بم، بو سپێدە، پێغەمبەری (ﷺ)گوت: کا عەلیێ کورێ ئەبو تالبی؟ سەحابیان گوت عەلی یێ نەساخە و چاڤێت وی ناڤەبن و دونیایێ نابینیت، پێغەمبەری (ﷺ)گوت: هەرن بیننە ڤێرێ و چون عەلی ئینانە وێرێ ،پێغەمبەری (ﷺ)ب چاڤێت ویڤە خواند و دەستێ خو پێدا ئینا و چاڤێت وی ساخ بوون، گوتێ: یا عەلی ها ئەڤە بوتە ئالا و تو دێ چی خەیبەرێ ڤەکەی و ئاخفتنا پێغەمبەری (ﷺ) راست دەرکەفت و عەلی سەرکەفت و خەیبەر لسەر دەستێ وی هاتە ڤەکرن. 

4. سەحابیەک هەبوو دگوتنێ قەزمان ، پێغەمبەری (ﷺ) گوت: ئەڤە دێ چیتە جەهنەمێ (ئانکو هەچیێ دڤێت جەهنەمیەکێ ببینیت بلا بەرێ خو بدەتە وی ) ئەبوو هورەیرە دبێژیت: شەری دەست پێکر و قەزمانی شەرەکێ گەلەک دژوار کر و چەند برین کەفتنە لەشێ وی و سەحابیەکێ زێرەڤانیا وی دکر ، هات گوتە پێغەمبەری (ﷺ) ئەوێ تە گوتی جەهنەمیە یێ شەرەکێ دژوار دکەت و چەند برین یێت کەفتینە لەشێ وی، پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ ئەو مروڤ دێ چیتە جەهنەمێ و جارەکا دی ئەو مروڤ چو زێرەڤانی لێ کر ، بەرێ خو دایێ گەلەک یێ بریندار بووی ، جارەکا دی هاتە دەف پێغەمبەری (ﷺ)و گوتێ یا پێغەمبەرێ خودێ وی مروڤی گەلەک برین یێت کەفتینە لەشی و گەلەک خو دوەستینیت ، پێغەمبەری (ﷺ) هەر گوت ئەو کەس خەلکێ جەهنەمێ یە ،جارا سیێ ئەو سەحابی چو بەرێ خو دایێ هند یێ بریندار بوی سەحکرێ بێهنا خو فرەهــ نەکر .. شیرێ خو دانا و خو بسەردا بەردا و شیر چو د سینگێ ویرا و خو کوشت ،دەمێ وی سەحابی قەزمان وەسا دیتی گوت: (الله أكبر، أشهد أن لا إله إلا الله و أشهد أن محمدا رسول الله) و یەو سەحابی هاتە دەف پێغەمبەری (ﷺ)و گوتێ یا پێغەمبەرێ خودێ قەزمانی خو کوشت ! پێغەمبەری (ﷺ) گوت(الله أكبر ،أشهد أني عبدالله و رسوله). 

5. ئەبو حومەید ئەلساعدی دبێژیت: ئەم دگەل پێغەمبەری (ﷺ) دەرکەفتینە شەرێ تەبوکێ و ئەم گەهشتینە جهەکێ دبێژنێ(وادي القرى) ژنەک ل وێرێ بو قەسپ دچنین ،دبێژیت: مە چەند قەسپ هاری چنین، پێغەمبەری (ﷺ) نێزیکی دەهـــ ئامانان بو تژی کرن و دانە ڤێ ، پێغەمبەری (ﷺ)گوت: بژمێرن، گوتێ یا پێغەمبەرێ خودێ تە دەهــ یێت چنین و یێت هەڤالێت پێغەمبەری ژی گوتێ هەر ئێک ژهەوە هندە یێت چنین ، دبێژیت: دەمێ ئەم چوینە شەری پێغەمبەری (ﷺ)گوت ئەڤ شەڤە دێ بایەکێ گەلەک بهێز ئێت و بلا کەس ژ جهێ خو نەرابیت و هەر کەسێ حێشترەک هەی بلا گرێبدەت ، دبێژیت ئەو بایێ بهێز هات و دەمێ هاتی زەلامەک رابوڤە و دبێژیت دەمێ رابویە ڤە بایی دگەل خو بر و جهەکێ دویر ژ وێرێ وێڤە یێ هەی دبێژنێ (طوى)و ئەڤ مروڤە بر و ل چیایێ وێرێدا. 

6. پێغەمبەری (ﷺ) گوت دێ (ردة)(پاش زڤرین ژ دینی) چێبیت کا چاوا خەلک فەوج فەوج دهاتنە دئیسلامی دا وەسا دی فەوج فەوج ژ ئیسلامێ دەرکەڤن ، پێغەمبەر (ﷺ)دبێژیت: (قیامەت نارابیت هەتا گەلەک هوز و بنەمالێت هاتینە دگەل مەدا دچن و دگەهنە کافران و جارەکا دی دێ بتان پەرێسن)، وەسا چێ بوو دەمێ دەنگ و باسێت مرنا پێغەمبەری (ﷺ)گەهشتینە هندەکان و گەلەک هوز و بنەمالێت عەرەبان گەهشتنە کافران ڤە. 

7. پێغەمبەری (ﷺ) گوت ئیکەم کەس ژ بنەمالا من پشتی مرنا من بگەهیتە من دێ فاتیما بیت هەروەکی عائیشا دبێژیت جارەکێ فاتیما هاتە دەف پێغەمبەری (ﷺ)، دبێژیت: پێغەمبەر (ﷺ)پێشڤە رابوو و بخێرهاتنا وێ کر و دانا ب رەخ خوڤە ..و دبێژیت پێغەمبەری (ﷺ)ئاخفتنەک بو گوت  فاتیمایێ کرە گری.. و ئاخفتنەکا دی بو گوت فاتیمایێ کرە کەنی و کەیف خوش بوو .. 

پشتی هینگێ عائیشایێ گوتە فاتیمایێ ئەو پێغەمبەری (ﷺ)چ گوتە تە؟ فاتیمایێ گوت ئەو نهێنییەکە پێغەمبەری (ﷺ)گوتی ئەز نابێژم  هەتا پێغەمبەر (ﷺ)چویە بەر دلوڤانیا خودێ.. عائیشایێ جارەکا دی گوتە فاتیمایێ ئەو پێغەمبەری (ﷺ)چ گوتبوو تە وێ روژێ؟ فاتیمایێ گوت ئەو جبریل بو دوێ دەرفەتێدا هاتە دەف پێغەمبەری (ﷺ) و دوو جاران قورئان بو دووبارە کر ..وەکی دی هەر سالێ جارەکێ بو دوبارە دکر .. پێغەمبەری (ﷺ)گوت دیارە مرنا من یا نێزیک بووی لەوا دووجارا یێ هاتی..دبێژیت من ژی کرە گری ،پشتی هینگێ پێغەمبەری (ﷺ)گوتە من ئێکەم کەس بگەهیتە من ژ بنەمالا من دێ تو بی و من کرە کەنی و کەیفا من هات ..هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ)گوتی: ئێکەم کەس پشتی وی وەغەرکری و گەهشتیێ فاتیما بوو ،پشتی شەش هەیڤان ژمرنا پێغەمبەری (ﷺ)ئەوژی مربوو. 

8. پێغەمبەری (ﷺ) گوتە سەحابیان دەڤەرەک یا هەی دبێژنێ (مەدائین)،هوین دێ وێرێ ستینن .. مەدائین بنگەهێ دەسەلاتا کیسرایە..چەند خزینێت هەین هەمی یێ ل وێرێ . پێغەمبەری (ﷺ) گوت: هندەک ژ موسلمانان دێ خزینێت کیسرایی ل کوچکا سپی ب دەست کەڤن (ئەڤ کوچکە یا ل مەدائینێ ،ئەو جهە یێ کیسرا لێ مەزن بوی) و جهێ رابون و روینشتنا کیسرایە و هەمی خزینێت وی یێن ل وێرێ .. هەر وەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی لسەر دەستێ سەعەدێ کورێ ئەبو وەقاس ل سالا شازدێ مشەختی باژێرێ مەدائین هاتە ڤەکرن و کەفتە بن دەستێ موسلمانان. 

9. پێغەمبەری (ﷺ) گوت: هوین دێ مشەختبنە شامێ و ل وێرێ دێ گەلەک باژێر کەڤنە بن دەستێ هەوە و ل وێرێ دێ ئێشەک ئێتە هەوە ئەوژی(طاعون)ــە و دێ وەکی کولکان کەڤنە لەشێ هەوە ب تایبەتی ل وی جهێ پیست لێ تەنک وەکی بن نافکێ ..و گوت: دێ گەلەک ژهەوە مرن . هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی چێ بوو دەمێ موسلمان ل سالا هەژدێ مشەختی چوینە دەڤەرا عەمواس ئەو ئێش هاتە موسلمانا و گەلەک پێ مرن. 

10. پێغەمبەری (ﷺ) گوت: ژ ژنکێت من دێ زەینەب بەری هەمیان گەهیتە من (مریت) هەروەکی جارەکێ پێغەمبەری (ﷺ)گوتە ژنکێت خو کیژ ژنکا من ژ هەمیا دەست درێژترە دێ بەری هەمیان ئەمرێ خودێ کەت و دبێژن ژنکێت پێغەمبەری (ﷺ) چوون لەڤەنەک ئینان و دەستێت خو پێ پیڤان کا یێ کێ ژ یێ هەمیان درێژترە ، (لڤێرێ دوو ریوایەت یێت هەین ئێک دبێژیت دەستێن زەینەبێ ژیێن هەمیان درێژتر بون چونکی پێش هەمیان ڤە شول دکرن. وریوایەتا دووێ دبێژیت دەستێن سەودە کچا زومعە ژیێن هەمیان درێژتر بوون  ) بەلێ زەینەب بەری هەمیان چو بەر دلوڤانیا خودێ و ل ڤێرێ خانا دبێژن دەست درێژی ئانکو دان و مەردینی و چ ژنکێت پێغەمبەری (ﷺ) وەکی زەینەبێ دمەرد نەبوون. 

11. پێغەمبەری (ﷺ)گوت: قیامەت نارابیت هەتا هوین شەرێ تورکان دکەن و سەحابیان گوتێ ئەی پێغەمبەرێ خودێ تورک دچاوانن؟ گوت د چاڤ هویرن و روی سورن و دفن بچویکن و سەرێ وان وەکی ئامانەکێ قوتاییە ،ئەف ئاخفتنا پێغەمبەری (ﷺ) چێ بوو و گەلەک جاران موسلمانا شەرێ وان کربوو ،جارا ئێکێ لسەردەمێ ئیمام عومەری بوو ب سەرکێشییا عبدالرحمن کورێ رەبیعە ل سالا بیست و دووی مشەختی. 

12. عبداللە کورێ عومەری دبێژیت: جارەکێ پێغەمبەری (ﷺ)جلکەکێ سپی لبەر عومەرێ کورێ خەتابی دیت و گوتێ ئەڤ جلکێ تە یێ نوی یە یان یێ کەڤنە تە شویشتیە و پاقژ کرییە وەسا لاو وسپی بویە و گوتێ : (إلبس جديدا وعش حميدا ومت شهيدا ويرزقك الله قرة في الدونيا و الأخرة) عومەری ژی گوتێ (ولک یا رسول اللە) ئانکو: (جلکێ نوی بکە بەر خو ژیانەکا شوکردار بژی و بمری شەهید . عومەری گوت بوتەژی  ئەی پێغەمبەرێ خودێ )و ئەڤ ئاخفتنا پێغەمبەری (ﷺ)راست هات و عومەر شەهید بوو لسەر دەستێ ئێکێ فارس دبێژنێ(أبو لؤلؤ المجوسي). 

13. پێغەمبەری (ﷺ)گوتە عەمارێ کورێ یاسری دویماهیک تشت تو ڤەخوی دێ هندەک شیر بیت ،دبێژن ل روژا شەرێ حونەینێ سەروبەرێ عەماری تێکچوو و یێ بریندار بوو، گوت بو من تشتەکێ بینن ئەز ڤەخووم ئامانەکێ شیری دا ڤێ و ڤەخوار و پشتی ڤەخواری کرە کەنی و گوت پێغەمبەری (ﷺ)یا گوتیە من دویماهیک تشت تو ڤەخوی شیرە، و پشتی ڤەخوارنا وی شیری چو بەر دلوڤانیا خودێ. 

14. پێغەمبەری (ﷺ) گوت: پشتی من خیلافەت دێ سیهـ سال بن ،و ئاخفتنا پێغەمبەری (ﷺ)راست دەرکەفت ، و ئەبو بەکر و عومەر و عوسمان و عەلی و حەسەن کو پشتی بابێ خو شەش هەیڤا بوو خەلیفە و خیلافەت بو سیهـ سال. 

15. پێغەمبەری (ﷺ) گوتە سەحابیان هوین دێ لسەر هندەک تشتان سوار بن لسەر دەریایی هەروەکی دەیکا حیران کچا مەلحانی دبێژیت: پێغەمبەر (ﷺ)گەلەک جاران دهاتە مالا مە ،دبێژیت: جارەکێ لمالا مە نڤست و من ژی سەرێ وی خوراند .. من هند دیت کرە کەنی و یێ نڤستی بوو و پشتی هینگێ راست رابوڤە و من گوتێ خێرە ئەی پێغەمبەرێ خودێ ؟ دبێژێت پێغەمبەری (ﷺ) گوت: خودایێ مەزن هندەک ژ ئەمەتا من نیشا من دان دەردکەفتنە غەزەواتا ل دەریایێ سویار دبوون ،دبێژیت من گوتێ ئەی پێغەمبەرێ خودێ دوعا بکە ئەز دگەل وان بم دبێژیت گوتە من تو یا دگەل و دبێژیت نڤستەڤە و جارەکا دی رابوو خەونەکا دی دیت ،گوت: هندەکێن دی دێ ئێن دێ ب رەنگەکێ دی ل دەریایی سویار بن ،دبێژیت: من جارەکا دی گوتێ دوعا بکە ئەز دفەل بم گوتە من تو دناڤ واندا نینی و ئەڤ ژنە (دەیکا حیرانی) دبێژیت وەسا چێ بوو ئەم لسەردەمێ عوسمانێ کورێ عەفانی ل سالا 27مشەختی ب پاپوران دگەل معاوییەی چوینە غەزوەکێ و مە دەڤەرا قوبرسێ ڤەکر ..جارا دووێ دەیکا حیرانی دگەل وان نەچوو چونکی چو بو بەر دلوڤانیا خودێ ، موسلمان چونە باژێرێ قویسەری و وێرێ ستاند و ئیسلام گەهاندێ. 

16. پێغەمبەری (ﷺ)گوت رویدانا (الجمل)-شەرەکە - دێ رویدەت ، هەروەکی ئەبو رافع دبێژیت: جارەکێ پێغەمبەری (ﷺ)گوتە عەلیێ کورێ ئەبو تالبی دێ تشتەک دناڤبەرا تە و عائیشایێ دا چێ بیت ،عەلی گوت من و عائیشایێ ئەی پێغەمبەرێ خودێ ؟ گوتێ بەلێ، عەلی گوت با خوەلی سەرییە چاوا ئەز و عائیشا دێ بشەر چین؟ پێغەمبەری (ﷺ) گوتە عەلی بەس وێ روژێ عائیشایێ ببە جهەکێ تەنا و ئێمن و ئەف رویدانە ل سالا36 مشەختی رویدا ئەوژی شەرەک بوو عائیشا ژ سەرەکێ بوو و عەلی ژ سەرەکێ دی بوو و کوشتن چێ دبیت و عەلی عائیشا برە جهەکێ ئێمن. 

17. پێغەمبەر (ﷺ) چو سەرا سەعەدێ کورێ ئەبی وەقاسی دا لبەر مرنێ بوو و وەسیەتێن خو دکرن  گوت ئەی پێغەمبەرێ خودێ بلا نیڤەکا مالێ من بو موسلمانا بیت.. پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ گەلەکە .. گوت بلا سێکا مالێ من بیت.. پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ گەلەکە ..گوت بلا ئەز کێمتر لێ ناکەم ، پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ بلا سەعەد .. خودایێ مەزن دێ تە ساخ کەت و دێ گەلەک خەلک مفایی ژتە بینن و دێ گەلەک ژتە خوسارەت بن و وێ روژێ دێ تە بتنێ کچەک هەبیت بەس ئەو دێ بوتە مینیت، هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ)گوتی سەعەد ژوێ نەخوشیێ ساخ بوو و دەڤەرا عیراقێ لسەر دەستێ وی ڤەبوو و گەلەک کەیفا موسلمانا پێ هات و گەلەک کافر پێ نەخوش بوون هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی. 

18. پێغەمبەر (ﷺ) چو سەرا زەیدێ کورێ ئەرقەمی دا ،گەلەک یێ نەساخ بو و یا ژویڤە دێ مریت.. پێغەمبەری (ﷺ)گوتێ : ئەف نەساخیاتە نە یا مرنێ یە بەلکو ئێشەکە دێ ژتە چیت و دێ رابیەڤە بەلێ پا تو چ دبێژی ئەگەر پشتی مرنا من تو کورە ببی، زەیدی گوت ئەی پێغەمبەرێ خودێ وێ روژێ دێ یێ بهێنفرەهــ بم، پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ ئەگەر وێ روژێ تو یێ بهێنفرەهـ بی خودایێ مەزن دێ تە بەتە بەهەشتێ ،هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ)گوتی زەید ژوێ نەخوشیێ ساخ بوو و پشتی وەغەرکرنا پێغەمبەری (ﷺ) زەید ل دویماهیکا ژیێ خو ژ هەردوو چاڤا کورە بوو. 

19. عبداللە کورێ بوسری بەحسێ ئێکێ دکەت و دبێژیت: پێغەمبەری (ﷺ)گوت ئەڤ بچویکە دێ سەد سالا ژیت و دەمێ دمریت چ پرسک ل سەروچاڤێت وی نابن چونکی سەروچاڤێت وی بچویکی پرسک لێ بوون، هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی ئەو مروڤ سەد سالا ژیا و دەمێ مری چ پرسک ل سەروچاڤێت وی نەبوون. 

20. پێغەمبەری (ﷺ)گوت: ئەگەر کیسرا چو چ کیسرایێن دی پشتی وی نائێن و ئەگەر قەیسەر ژی مر چ قەیسەرێن دی پشتی وی نائێن و ئەز ب وی کەمە یێ نەفسا من ددەستێ وی دا دێ خزینێت وان درێکا خودێ دا مەزێخین٠ وەکی پێغەمبەری (ﷺ)گوتی کیسرا چوو و چ کیسرایێن دی پشتی وی نەهاتن و قەیسەر ژی مر و چ قەیسەرێن دی پشتی وی نەهاتن و خزینێت وان درێکا خودێ دا هاتنە مەزاختن. 

21. پێغەمبەری (ﷺ) بەحسێ مالا خو کر و گوت بنەمالا من خودایێ مەزن یێت ژێگرتین و خودێ دێ گەلەک تشتان ئینیتە رێکا وان ،هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی گەلەک تشت ب سەرێ بنەمالا وی هاتن ، فاتیما مر و عەلی و حەسەن و حسێن شەهید بوون و گەلەک تشتێن دی هاتنە درێکا واندا. 

22. شەڤەکێ ژ شەڤان سەحابیێت پێغەمبەری (ﷺ) هەمی لدەف د ئامادەبوون ،پێغەمبەری (ﷺ)گوت نینە خودان روحەک ل ڤێرێ یێ حازر بیت پشتی سەد سالێت دی بمینیتە ساخ.. هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی ،پشتی بورینا هەیڤەکێ پێغەمبەری (ﷺ) ئەمرێ خودێ کر و ئەو سەحابیێت ل دەف پێغەمبەری (ﷺ)ژی هەمی چونە بەر دلوڤانیا خودێ بەری سەد سال بدویماهیک بهێن،و دویماهیک سەحابی ئەمرێ خودێ کری ل سالا110 مشەختی بوو ژبەر هندێ زانایان یا گوتی یێ پشتی ڤی مابیتە ساخ ئەو نە سەحابیە. 

23. دبێژن خەلکێ کوفە هاتنە دەف خەلیفێ موسلمانان عومەرێ کورێ خەتابی و زەلامەک یێ دگەل دبێژنێ ئوەیس ئەلقەرەنی ،دەمێ هندەکا گوتیە عومەری یێن ژ دەڤەرا قەرەن هاتین، عومەری گوتێ: ئێک دناڤ هەوەدا هەیە یێ قەرەنی؟ ئێکێ گوتێ بەلێ ئەی میرێ موسلمانان ،عومەری گوت کا بیننە دەف من وگوت: پێغەمبەری (ﷺ)یا گوتی هندەک دێ ژ یەمەنێ ڤە ئێن و ئێک یێ دناڤدا دبێژنێ ئوەیسێ قەرەنی و ئەف کەسە نەشێت ژبەر دەیکا خو هندی حەژێ دکەت یەمەنێ بهێلیت ئەگەر دائێت گەهتە مە ،و عومەری گوت نیشانێت وی ژی یێت گوتین مروڤەکە لەشێ وی هەمی وەکی پنیێت سپی کەفتبونێ یێت ژێ چوین پنییەک تێنەبیت هندی دینارەکێ یا مایی هەچیێ ژهەوە دیت بلا بێژیتێ دوعا بو من بکە خودێ ل گونەهێت من ببوریت چونکی دوعایێت وی د قەبویلن، هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ) گوتی ئوەیسێ قەرەنی هاتە مەدینێ و عومەر چو بەراهیێ و گوتێ:

تو ئوەیسی؟ گوت بەلێ ،گوتێ: تو یێ قەرەنی ؟ گوت بەلێ ،گوتێ تویی دەمەکێ لەشێ تە وەکی پنیێت سپی کەفتبوونێ و یێت ژێ چوین؟ گوت بەلێ ،عومەری گوتێ چەند مایە لێ؟ گوت هندی دینارەکێ، عومەری گوتێ تە دەیک هەیە مانە؟ گوت بەلێ ،گوتێ ئەڤە جارا ئێکێ یە تو دئێیە مەدینێ مانە؟ گوت بەلێ ،گوتێ تو بوچی نەدهاتی؟ گوت ژبەر دەیکا خو ،ئینا عومەری ب ئەنیا ویڤە ماچیکر و گوتێ بو مە دوعا بکە کو خودێ ل گونەهێت مە ببوریت. 

24. پێغەمبەر (ﷺ) دبێژیت: (خودایێ مەزن ئەرد هەمی بو من کومکرە سەرێک هەتا من روژهەلات و روژئاڤا دیتین و هندی نیشا من دای دێ ملکێ من گەهتە هەمیێ) ،و هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ)دینێ ئیسلامێ گەهشتە روژهەلات و روژئاڤایێت ئەردی هەر ژ ئوقیانوسێ هادی هەتا گەهشتییە لایێ دی ل گزیرتێن فلپینێ و هەروەسا مەغرب و ئەندەلوس ژی و لایێ باکور و باشورێ ئەردی هند نەڤەگرتیە چونکی پێغەمبەری (ﷺ) بەحس نەکریە. 

25. پێغەمبەری (ﷺ) گوت (بێهنا خو فرەهــ کەن نینە دەمەک بێت یێ ددویفرا دێ خراپتربیت هەتا هوین دگەهنە خودایێ مەزن ) ،وئەف ئاخفتنا پێغەمبەری (ﷺ) راست دەرکەفتیە نینە روژەک ..هەیڤەک..سال و چەرخ ئیلا ئێک ژیێ دی خراپتر بوویە. 

26. شەدادێ کورێ ئەوسی دبێژیت: پێغەمبەری (ﷺ) گوت : (پشتی من هندەک مەزنێن موسلمانا دێ ئێن دێ دەمێن نڤێژا مرینن ..ژ دەمێت وان بەن بەلێ هوین نڤێژێت خو ل دەمێت وان یێت دروست بکەن)، هەروەکی پێغەمبەری (ﷺ)گوتی هندەک مەزنێن موسلمانا هاتن وەکی وەلیدێ کورێ عوقبەی کورێ ئەبو موعەیدی دەمێ هاتی بویە مەزنێ کوفە نڤێژ گیرو دکرن و گەلەکێن دی ،ڤێ گاڤێ هندەک مەزنێت موسلمانا یێت هەین هەر نڤێژا ناکەن. 

27. پێغەمبەری (ﷺ) گوت : (دێ دەمەک ئێت مال دێ هند مشە بیت هندی تە بڤێت سەدەقا خو بدەی کەس نینە تو بدەیێ )و ئەف تشتە ل سەردەمێ عومەرێ کورێ عبدالعزیزی چێبوو ،وەلێ هات هندی دهاتن زەکاتا خوە بدەن کەس نەدیت و دەمێ عیسا (علیە السلام) دئێت دێ وەسا بیت. 

28. پێغەمبەر (ﷺ) دبێژیت(هاریکار(ئەنساری) دێ کێم بن و خەلک دێ زێدەبیت لەوا قەدرێ وان بگرن و ئەگەر هەوە کێم و کاسییەک ژێ دیت لێ ببورن). 

29. پێغەمبەر (ﷺ) بەحسێ خەلکێ فورسێ دکەت و دبێژیت: (لو كان العلم بالثريا لتناوله ناس من أبناء فارس)ئانکو: ئەگەر زانین ل سەربانێ هەیڤێ بیت(ثريا ستێرەکە)خەلکێ فورسێ دێ چن ئینن... وەسا یا چێبووی گەلەک کەس یێت هەین زەحمەت یا درێکا ڤی دینی دا بری هەتا بوینە زانایێت مەزن وەکی موقاتلێ کورێ سلێمانی کو دبێژنێ میرێ موسلمانان دتەفسیرێ دا و هەروەسا ئیمامێ ئەبو حەنیفە کو دبێژنێ میرێ موسلمانان د فقهی دا و 96% زانایێت ئیسلامێ نەعەرەبن ژ دەڤەرا فورسێنە . 

30. پێغەمبەری (ﷺ) گوت ئەڤ دینە دێ بابک بو بابکی مینیت هەتا روژا وی دئێت و هەتا روژا قیامەتێ دئێت، ئەڤە ژی یا چێبووی گەلەک نەخوشی و ئاستەنگ یێت کەفتینە د بەر سینگی ڤی دینیدا بەلێ هەر یێ مایی و یێ بەلاڤ ژی دبیت. 

31. پێغەمبەر (ﷺ) بەحسێ مە و جوهی و فەلان دکەت کا ئەم دێ دگەل وان دچەوا بین هەروەکی دبێژیت: (هوین دێ بهوست بهوست گەز گەز ل دویف یا وان چن هەتا کا چەوا گیانەوەرەک درەڤیت دچیتە دکونا خوڤە هوین ژی دێ وەسا چن و چنە د کونێت وانڤە ،پرسیار ژ پێغەمبەری (ﷺ) کر و گوتێ: بەحسێ جوهی و فەلانە؟ گوت ما ژبلی وان کییە). وەسا چێبوو و ب هەمی تشتا ئەم یێ ل دویف جوهی و فەلان چوین ئەگەر لایێ هزری بیت یان جل و بەرگ و سەروبەران بیت و هتد. 

32. پێغەمبەر (ﷺ)دبێژیت (دێ گەلەک دەجال و درەوین دەرکەڤن ئانکو دێ خوە ب پێغەمبەراتیێ ئیننە دەرێ ،ودبێژیت: نێزیکی سیهـ کەسانن هەمی دبێژن ئەم پێغەمبەرین)،و ئەف تشتە چێ بوو هێژ پێغەمبەر (ﷺ)یێ ساخ وەکی (ئەسوەد ئەلعەنسی و موسەیلەمەیێ درەوین) و بەردوام بو هەتا ڤێ دویماهیێ (میرازا غولام ئەحمەدێ قادیانی) ل دەڤەرێت پاکستان و هندستان و ئەفغانستان دەرکەفتی و خو ب پێغەمبەراتیێ ئینایە دەر. 

33. پێغەمبەری (ﷺ)گوت قیامەت نارابیت هەتا ئاگرەک ژ ئەردێ حیجازێ دەرکەڤیت ،خو هەتا ستویێت حێشتران ل دەڤەرەکێ دبێژنێ بوسرا ل سوریێ سپی و رون دبن ئانکو ئەڤ ئاگرە هند یێ مەزنە ل حیجازێ ل سعودیێ روناهیا وی ددەتە بوسرا ل سوریێ و ئەف ئاگرە هند مەزن و رون دبیت هەتا ب شەڤ مروڤ بەرچێلکێت حێشتران ژ دویرڤە دبینیت ،،و ئەڤ ئاگرە ل سالا 654 مشەختی ل روژهەلاتا مەدینێ دەرکەفت ،ئاگرەکێ مەزن هەلبوو و دەڤەرەکا مەزن ڤەگرت و چەند بەژنان بلند بوو و دبێژن خەلکێ مەککەهێ دشیان لبەر روناهیا ڤی ئاگری بنڤێسن و ل دەڤەرا بوسرا ل سوریێ وەسا رون بوو خو بەرچێلکێت حێشتران ل شەڤێ پێ رون بوون. 

34. پێغەمبەری (ﷺ) گوت (دەمەک دێ ئێت هەمی ئوممەت دێ بەردەنە ئەممەتا ئیسلامی کا چەوا ل مێڤاندارییەکێ خەلک ل دور سفرا زادی کوم دبن وەسا دێ ل ئوممەتا ئیسلامێ کوم بن و سەحابیان گوتێ: وێ روژێ هندی ئەم دکێمین؟ پێغەمبەری (ﷺ) گوتێ نەخێر وێ روژێ هوین گەلەکن بەلێ هەوە چ سەنگ و هێز نینە و هوین وەکی وی زلکی نە ئەوێ ئاڤەک دگەل خو دئینیت و خودایێ مەزن ترس و هەیبەتا هەوە یا ژ دلێ دوژمنێ هەوە ئینایە دەر بەلکی ترس یا کەفتیە دلێ هەوە ، سەحابیان گوتێ یا پێغەمبەرێ خودێ ئەو چیە ئەو ترس ئێخستیە دلێت نە؟ گوتێ: ئەڤەیە هوین دێ گەلەک حەژ دونیایێ کەن و دێ ژ مرنێ ترسن ) وەسا یا چێبووی ل ڤی دەمی کا چەوا هەمی یێت بەربوینە ئیسلامێ و ب ناڤێ تیرورێ ڤاڤارتن یێت دئێنەکرن. 

35. پێغەمبەری (ﷺ)گوت (دێ موسلمان شێنە کافران هەتا حاکمێ ئێکێ دبیتە موسلمان و پشتی هینگێ دێ کافر شێنە موسلمانان کو ئەو حوکمی ل موسلمانان بکەن ،و پێغەمبەری (ﷺ) گوت: هندە دێ نێزیک بیت خودایێ مەزن فورس و عەجەمان هەمیان بێخیتە بن دەستێ هەوە و پشتی هینگێ خودایێ مەزن دێ وان کەتە شێر و هوین دێ ژبەر رەڤن و ئەو دێ ئێن تشتێت هەوە ژ هەوە ستینن و هەمی تشتێ هەوە دێ بو وان بیت)، و ئەڤە چێ بوو کا چاوا دەڤەرا فورسێ و رومێ کەفتنە بن دەستێ موسلمانان و پشتی هینگێ موسلمان شکەستن و پاشڤە چوون و خیلافەت شکەست و پرت پرت بوو و بونە چەند وەلاتەک و هەر کافر خێر و خێراتێت ڤان وەلاتان وەکی گازێ دبەن. 

36. پێغەمبەری (ﷺ) گوت دێ دوو رەنگێت مروڤان دەرکەڤن خەلکێ جەهنەمێنە .. من نەدیتینە.. یێ ئێکێ: هندەک مروڤن قامچیێت ڤێ وەکی کوریێت چێلانە و خەلکی پێ دقوتن، ورەنگێ دی ئەوە: (نساء كاسيات عاريات مملات مائلات رؤسهن كأسنمة البخت المائلة لا يدخلن الجنة ولا يجدن ريحها وإن ريحها ليوجد من ميسرة كذا وكذا)ئانکو: هندەک ژنک وەک ناڤ جلک یێ دبەر و دبێ جلکن و دەمێ ب رێڤە دچن وەسا خو خوار دکەن و دەمێ دئاخڤن دەڤێ خو خوار دکەن و سەرێت وان ژی وەکی پشتا حێشتران گومتلکەک یێ پێڤە و هندە سەرێت پێڤە وەکی گیفکا سەرێ وان یێ بلندە و ئەو ناچنە بەهەشتێ و بێنا وێ ژی ناچیتێ و بێنا وێ هندە هندە رێکا دویر دچیت..وەسا یا چێ بووی ئەگەر ڤێ گاڤێ بچیە سویکێ دێ هەمیان بینی. 

37. پێغەمبەری (ﷺ)گوت دەمەک دێ ئێت زەلام دێ ئێنە مزگەفتێ ژنێت وان دگەل وان دسویارن ،دێ ئێنە بەر دەرگەهێ مزگەفتێ ژنێت خو راوەستینن و سەروبەرێ ژنێ نە یێ موسلمانانە و دبێژیت دێ ئەڤە ل دویماهیکا ئوممەتا من ئێن، و پێغەمبەر (ﷺ) لەعنەتان لێ دکەت.. و ڤێ گاڤێ یا چێ بووی هندە جاران مروڤ دێ ژ مزگەفتێ دەرکەڤیت هندەک ژن دێ دبەر مزگەفتێرا بورن گەلەک دبێ سەروبەرن. 

38. پێغەمبەر (ﷺ) دبێژیت: دێ دەمەک ئێت هندەک خەلک دێ عەرەقێ ڤەخون و دێ ناڤەکێ بو دانن نابێژنێ عەرەق.. ڤێ گاڤێ یاوەسایە دێ بێژنێ شامبانیا و وێسکی و دێ بێژن ئەڤە یا قودیکایە و گەلەک ناڤێت دی ،یان ژی دێ نڤیسن (مشروبات روحية). 

39. پێغەمبەری (ﷺ)گوت: دێ دەمەک ئێت زەلام دێ تێدا سەرێت خو رەش کەن و ژن ژی دێ سەرێت خو رەش کەن نە ژبەر وێ چەندێ داکو ل بەرێک دشرین بن بەلکو بو وێ چەندێ دا پیراتیا خو پێ بڤەشێرن وەکی حیلەکێ ل دەمێ خواستنێ... ئەڤەژی ل ڤی سەردەمی یا چێ بووی و گەلەک یا بەربەلاڤە د جڤاکیدا. 

40. پێغەمبەری (ﷺ)گوت دەمەک دێ ئێت ژن دێ گەلەک زێدەبن و زەلام دێ گەلەک کێم بن.. و ئەڤ سەردەمێ ئەم تێدا یێ وەسایە رێژا ژنان گەلەک پترە ژ رێژا زەلامان و ئەڤە ژبەر شەرێت هاتینەکرن و ژبەر هندەک ئەگەرێن دی. 

41. پێغەمبەری (ﷺ) گوت قیامەت نارابیت هەتا ئاڤاهیێت بلند نەئێنە ئاڤاکرن و گەلەک تەبەقەنە...ئەڤ تشتەژی یێ چێ بووی ڤێ گاڤێ ئاڤاهیێت گەلەک بلند یێت هاتینە چێکرن.